Ніва № 49 (3630), 07 cнежня 2025 г.
385018 (правільна: 385008!)Міраслаў ГРЫКАТак званы магніт мае адмоўны і дадатны полюсы. Але ці застанецца ён такім, калі яго разламаць напалову? Ці будуць супрацьлеглыя зарады яго полюсаў тады канчаткова падзеленыя, у выніку чаго адна палова будзе ўтрымліваць толькі адмоўныя зарады, а другая — толькі дадатныя? Падобным чынам, у палітыцы, ці пазбавіла б яна стомную дуаполію PO-PiS, палітычныя партыі, якія сілкуюцца непадобнымі, але ўзаемна магутнымі нянавісцямі, ці магнітныя ўласцівасці падзяляць грамадзян паводле іх непадобных поглядаў; паводле іх унутраных канстытуцый: альбо з кансерватыўных крыніц — кансерватыўных і арыентаваных на мінулае, альбо ліберальных і адкрытых у будучыню? Вядома, не. Так, у разбуранай як магнітнай, так і біпалярнай біпалярнасці адбудзецца новая біпалярная кансалідацыя ў абедзвюх паловах. Далейшыя падзелы (маштаб якога невядомы) прытрымліваліся б таго ж парадку супрацьлеглых полюсаў, залежных адзін ад аднаго праз узаемную апазіцыю. Гэта было б падобна на тое, каб адсекчы галаву Гідры і здзівіцца, што на яе месцы з’яўляюцца другая, трэцяя і чацвёртая галовы — гэтак жа жахлівыя і ненажэрныя. Дарэчы, старажытныя грэкі ніколі не спрабавалі растлумачыць гэтую з’яву, і нават калі яны ведалі яе прычыну, хавалі яе глыбока ў метафары, якая сёння незразумелая. Пэўная метафарычная мера таксама ўтрымліваецца ў простым пытанні, чаму ў палітыцы, не толькі ў Польшчы, але і ў глабальным маштабе, палітычныя апазіцыі заўсёды (...) |