Ніва № 48 (3629), 30 лістапада 2025 г.

Кніга як пачатак мовы

Уладзімір РАМАНОВІЧ

Сёння колькі абвестак можна знайсці ў інтэрнэце пра курсы польскай мовы для замежнікаў і дзяцей. Розныя ўзроўні. Канечне, для тых, хто прыязджае і пачынае з нуля, бывае шок і нешта стараюцца абысціся тым, што вывучаюць колькі базавых сказаў і ў краму хапае схадзіць.

Але тыя, хто разам з дзецьмі, у іншым стане. Дзеці імігрантаў маюць выдатныя мажлівасці для адаптацыі і вывучэння мовы. Для іх у школах ёсць дадатковыя заняткі польскай і сярод аднагодкаў шмат з Украіны і Беларусі ўжо ёсць у класе. А для дарослых, калі хто падаўся праз бежанства на інтэграцыйнай праграме, можна хадзіць на бясплатны курсы базавай польскай. А што рабіць тым, хто мае жаданне разумець мясцовых і самому пачаць гаварыць?

Яшчэ ў студэнцтве, быўшы на радзіме, я пачаў актыўна слухаць радыё па-польску і па-ўкраінску. Тады, жывучы ў большасці ў рускамоўным асяроддзі, нават беларуская мова давалася цяжка. То-бок я чытаў у школе і збольшага разумеў усё беларускамоўныя рэдкія эфіры на дзяржаўным тэлебачанні. Але пашырыўшы кола беларускамоўнага асяроддзя ва ўніверсітэце, дзе першы год ідзе агульная праграма па беларускай мове для ўсіх, я ўжо навучыўся сінхронна перакладаць на мову і наадварот з рускіх тэкстаў. Пазней, з пачаткам падзей ва Украіне 2014 года, я больш чытаў мясцовы медыя па-ўкраінску і калі спачатку была спакуса перайсці на рускі варыянт старонкі, то зараз я разумею ўсё. Па-польску я пачаў чытаць таму, што мае (...)


поўны тэкст артыкула ў друкаваным варыянце газеты або праз тыдзень у архіўным выпуску Нівы.PDF