Ніва № 47 (3628), 23 лістапада 2025 г.

Юдашон на кайфе

Міраслаў ГРЫКА

Усе яды, як натуральныя, так і атрутныя адвары, зроблены рукамі чалавека, заўсёды былі прадметам сацыяльнага табу. У пэўнай ступені гэтае табу перакінулася на іх «вытворцаў» — розных змей, скарпіёнаў і страшных чараўнікоў і ведзьмаў на мётлах. Мы праяўляем да іх сапраўдную агіду, але і павагу, не без цікаўнасці. І менавіта гэтая чалавечая цікаўнасць, магчыма, дазволіла паслабіць абмежавальнае табу супраць шаманаў, шаптуноў і траўнікаў, якія, у рэшце рэшт, былі знаёмыя не толькі з магічнымі загаворамі, але і з ядамі. Тым больш, што яны звычайна выкарыстоўвалі іх у аздараўленчых, гамеапатычных дозах, эфектыўна вяртаючы на ногі нават паміраючых. Праўда, адбывалася і адваротнае. З часам гэта прывяло да шырока распаўсюджанага пераканання, што, хоць яд застаецца атрутай і немагчыма рабіць выгляд, што яе не існуе, пры выкарыстанні ў разумных і дакладна вымераных дозах ён можа аказаць карысны эфект. Людзі пачалі самі эксперыментаваць з ядамі. Тытунь, алкаголь, экстракты з малачка маку і канапель, а таксама галюцынагенныя грыбкі таксама яды. Вельмі шкоднымі, але ненасытна ўжыванымі, у залежнасці ад моды і тэндэнцый, у большай ці меншай ступені. Для некаторых яны дзейнічалі як плацэба, часова здымаючы стрэс і эмацыйную напружанасць, і калі не прыводзілі да залежнасці, то рабілі жыццё больш цярпімым. Для іншых яны былі як барацьба не на жыццё, а на смерць з уласным ценем, якая, як вядома, прыводзіць да крайняга знясілення, (...)


поўны тэкст артыкула ў друкаваным варыянце газеты або праз тыдзень у архіўным выпуску Нівы.PDF