Кепская здзелка

Міраслаў ГРЫКА

Калі Пуцін гадоў за дзесяць таму абвясціў свету сваю новую імперскую дактрыну, здавалася, мала хто гэтым клапаціўся. Вядома, не заходнееўрапейскія палітыкі. Хоць польскія палітыкі, безумоўна, былі ў пэўнай ступені ўсхваляваныя, іх апраўданая заклапочанасць хутка супакоілася неабдуманым аптымізмам іх заходніх калег. Вялікая здзелка з Расіяй, на іх думку, гарантавала мір. У абмен на газ, нафту і іншую стратэгічную сыравіну Еўропа перадавала тэхналагічныя ноў-хаў, атрымліваючы дадатковы прыбытак ад экспарту раскошных тавараў і спецыялізаваных тэхналогій. Пасля катастрафічнага распаду СССР ды эканамічнага і палітычнага краху эпохі Гарбачова-Ельцына Расія праглынула амаль усё — ад металургічнай прадукцыі да найпрасцейшых чыпаў; ад аўтамабіляў да флуарэсцэнтных маркераў. Дзірка расійскіх патрэб здавалася бяздоннай, таму заснаваная на гандлі Вялікая здзелка, заснаваная на мірным супрацоўніцтве, здавалася бясконцай. З часам ідэя міру страціла свой статус каштоўнасці сама па сабе, стаўшы аб’ектам трансакцый: Мы да Вас, і Вы да Нас, згодна з Нашымі Агульнымі Патрэбамі. Мір павінен быў быць проста дадатковай вартасцю ў агульным гандлёвым балансе. Цывілізуючы рускага мядзведзя, Захад адначасова працягваў свае прагныя лапы да бязмежных багаццяў, схаваных у яго сібірскім логаве — прытрымліваючыся каланіяльнай мадэлі: золата за шкляныя пацеркі і маралізатарскія пропаведзі. Не столькі ідэя «Рускага міру», колькі яго абарона ад (...)