Жыцень (ч.ІІ)

Міра ЛУКША

У Зоі заўсёды было пад горку. У мястэчку, дзе ўсе ведалі ўсіх, а жыццё смярдзела, як кіслае піва на фэсце, яна шукала хаця б крышачку іншага свету. Не шукала вялікіх мараў, толькі таго, што не распаўзецца ў яе руках.

Аднойчы вечарам, калі яна сядзела на ўскрайку поля і піла мінеральную ваду са шкляной бутэлькі, пачула смех. Не чалавечы смех, а нешта злараднае і спрытнае, нібы і зямля пад ёю засмяялася.

«Жыцень», — прашаптаў голас, быццам нехта быў побач з ім, хоць нікога не было.

Зоя заміргала, убачыўшы перад сабой постаць — невысокага чалавека з рожкамі, напалову расліны, напалову чалавека, з вачыма зялёнымі, як свежая трава пасля дажджу.

— Я — Жыцень, палявы бог. Той, хто выконвае жаданні. Але не дарам.

Зоя пырснула смехам.

— Палявы бог? Вядома, ён, напэўна, і са мной загаворыць, са старой дзеўкай з горада.

Жыцень не пакрыўдзіўся, толькі шырока ўсміхнуўся, паказаўшы шэраг зубоў, як карэнні ў зямлі.

— Людзі забыліся пра мяне, а я ўсё яшчэ жыву ў полі, у збожжы, у пустазеллі, маю тое, што хочаш, але ты нялёгкая здабыча.

Зоя глядзела на яго з недаверам і цікаўнасцю. «А што, калі я проста хачу спакою? Я хачу перастаць спатыкацца аб сваю ўласную хлусню і біцца галавой аб сцяну жыцця».

— Спакой? — Жыцень пачухаўся па барадзе, і з пальцаў яго выскачылі маленечкія жоўтыя каласкі. — Спакой — гэта смерць для душы, дзяўчынка. Але я магу даць табе нешта іншае — (...)