Ахвяры слова

Міраслаў ГРЫКА

Словы, нягледзячы на сваю эфірную прыроду, могуць смяротна параніць і нават забіць. І яны раняць і забіваюць, нават калі гучаць прыгожа. Як персідская прымаўка: «Ужо страла ляціць, яшчэ птушка ў лесе пяе...», якая гаворыць пра непазбежнасць часу. Нават калі б ён застыў на бясконцае імгненне паміж мінулым і будучыняй, страла ўсё роўна рухалася б да мэты. Птушка ўсё роўна ўпадзе мёртвай. Гэта відавочны факт, як сказаў бы вядомы польскі класік. Шкада, што ён не звяртае ўвагі на свае словы, калі гаворыць пра свайго палітычнага апанента. Але, відаць, і гэтага хопіць на ўсіх яго ворагаў. Неверагодна, як усяго за адно-два дзесяцігоддзі палітычная культура ў Польшчы аддалася вульгарнаму заняпаду. Людзі спусцілі з тармазоў, незалежна ад узросту і сацыяльнага прэстыжу. Па дзіўным супадзенні паўсюдная дэпрэсія ўзмацнілася з развіццём інтэрнэт-камунікацый. Пляваць на кагосьці, падманваць кагосьці, абзываць брыдотай? Схаваць сваю асобу за псеўданімам, ініцыяламі або мянушкай нескладана. Тое, што адбываецца на польскіх дарогах, адлюстроўвае не толькі стан сучаснай сацыяльнай культуры, але і палітычную. Па сутнасці, гэта адваротны бок таго самага культурнага прыніжэння. Аварыя за аварыяй тут і там. І паток ахвяр. Праўда, у гневе кожны часам кажа дрэннае слова, пра што потым звычайна шкадуе. Але таксама становіцца ўсё больш звыклым патураць брыдкім словам, не столькі пляткарскім паклёпам, колькі беспакараным паклёпам. Праўда, некаторыя (...)