Цукерачка

Міраслаў ГРЫКА

У межах рэгулярных тэатральных сустрэч пасля шматтыднёвых намаганняў і настойлівых тэлефанаванняў мне ўдалося запрасіць у Беласток не толькі выдатную актрысу, але і даму з бездакорнай асабістай культурай, спадарыню Маю Камароўскую з яе выдатнай манадрамай. Гэта было трыццаць з нечым гадоў таму. Была восень, было змрочна і мокра. Наўрад ці хто-небудзь не кашляў і не хварэў на грып. Спадарыня Мая ацаніла маю паслядоўнасць і, уважліва праверыўшы свой графік, знайшла адно спатканне, вольнае ад прафесійных абавязкаў. Зразумела, прызначыла гэта за кошт асабістага часу. Мне заставалася толькі сабраць тэатральную публіку і... цярпліва чакаць. І гэта заняло ў мяне вельмі шмат часу. Цягнуліся дні, павольна сцякалі гадзіны, сцякалі густым каламутным ручаём секунды. Я затрымаўся ў часе, нібы ў затхлай, бяссцёкавай сажалцы. Мабыць, у старасці чалавечы мозг скарачаецца, што, я лічу, уплывае на наша ўспрыманне часу. Калі нейроны памяншаюцца, ці памяншаецца сам час? А дакладней, яго ўспрыманне? Калі гэта праўда, што рытм кожнай жывой клеткі, як дакладны хранометр, вымярае ход часу, тады становіцца разумным спытаць, што гэта такое ў выпадку аднаклетачных арганізмаў. Напрыклад, ці перажывае такая аднаклетачная туфелька свой час як успышку адкрытай вечнасці? Нешта, што з’яўляецца для яго нерухомым і трывалым станам і ў той жа час незаўважным момантам мінання? Смерць? Ці хаця б гэта існаваць у пробліску вечнасці! Цікава было быць туфелькай. (...)