Ніва № 19 (3548), 12 мая 2024 г.

Мозг, свядомасць і зомбі

Міраслаў ГРЫКА

Мы б не пайшлі на першае спатканне ў пакамечанай сукенцы ці кашулі, а таксама на вяселле, у тэатр ці на нядзельную багаслужбу. Дастаем прас і прасуем яго, старанна разгладжваючы найменшыя зморшчыны і фалдачкі. Мы не хочам, каб навакольныя ўспрымалі нас як абадранцаў. Інакш з мозгам. Чым больш ён зморшчаны і сфалдаваны, тым лепш мы думаем пра сябе. Сапраўды, скамечаная коркавая частка мозгу адказвае за ўсе інтэлектуальныя функцыі, такія як рэзкія асацыяцыі, правільны аналіз праблем або рашэнне не толькі жыццёвых задач. Аднак гэта не мяняе таго факту, што ўсё з маршчынамі з’яўляецца брудным. І менавіта так увогуле трэба разумець мысленне чалавечага мозгу. Гэта бязладна і было з самага пачатку нашага віду. Можа, лепей, калі мы, убачыўшы знаёмага чалавека, схіляем капялюш, а не макушку. З іншага боку, вельмі шкада, што мы не можам назіраць як бы на месцы за станам згортвання кары галаўнога мозгу палітыкаў, калі яны ідуць да ўлады. Баюся, што ў многіх з іх мазгі нават больш гладкія, чым у майго калена. Ці азначае гэта, што яны неразумныя? Неабавязкова. Але яны таксама не разумныя. Возьмем у якасці прыкладу Уладзіміра Пуціна. Мы не ведаем, якія коркавыя працэсы адбываюцца ў яго галаве, але нахабна падштурхоўваць Расію да краю прорвы не здаецца ні разумным, ні нават глупствам. І што? Тут варта нагадаць, што чалавечы мозг працуе на двух узроўнях: інтуітыўнае мысленне, заснаванае на раней правераных аператыўных (...)


поўны тэкст артыкула ў друкаваным варыянце газеты або праз тыдзень у архіўным выпуску Нівы.PDF