Падляшскі сорам

Міраслаў ГРЫКА

Нягледзячы на тое, што мы ў адной сям’і, мовы, на якіх мы маем зносіны з мамай і татам, тонка, але прынцыпова адрозніваюцца. Амаль як пісьмовая мова з вуснай мовы. Здаецца, яны маюць аднолькавы сінтаксіс, граматыку і лексіку, але калі мы ім прыслухаемся, то лёгка заўважым іх эмацыйныя і, напэўна, камунікатыўныя адрозненні. Ва ўсякім разе гэты спецыфічны білінгвізм найбольш прыкметны ў традыцыйных і прынцыпова патрыярхальных сем’ях. Але, трэба падкрэсліць, яны не вынікаюць са свядомага выбару бацькоў. Гэта хутчэй вынік культурнага пераймання, якое з пакалення ў пакаленне падтрымлівае структуру сям’і ў нязменным выглядзе, а значыць, у двухмоўнай камунікацыі. У сучасных сем’ях, якія сталі адкрытымі для амерыканскага стылю непасрэдных зносін, дзе дапускаецца нават „тыканне” бацькоў, гэта двухмоўе знікае. Мова, на якой дзеці ў такіх сем’ях маюць зносіны з маці і бацькам, у некаторай ступені ліквідуе іх пол. Такім чынам, мы можам казаць аб сплашчэнні або спрашчэнні. Тым не менш менавіта ў моўным багацці мы знаходзім нашу чалавечую відавую тоеснасць. Аднак змены непазбежныя. Тут дарэчы задаць пытанне, як такія змены ўплываюць на ўзмацненне г.зв. гендарнай філасофіі, якая вызначае чалавечую сексуальнасць у культурных, а не біялагічных тэрмінах? Што наконт мамы і таты — ці неўзабаве біялагічныя адрозненні абодвух сатруць імя гендарнага, бясполага Бацькі? Цяпер іншая гісторыя, але ўсё роўна пра тое ж. Шчыра мяне ўразіла (...)