Ці наша мова гэта ДАБРО польскай КУЛЬТУРЫ?

Дар’юш ЖУКОЎСКІ

Хацелася б паразважаць аб гэтым паняцці, аб абароне нашай (беларускай) мовы ў Польшчы. Ці трэба яе абараняць? Ці можна гэта трактаваць у сэнсе Закона аб ахове культурных каштоўнасцей? І ці можна хадайнічаць аб уключэнні яе ў рэестр культурных каштоўнасцей і забеспячэнні прававой аховай?

У прэамбуле Канстытуцыі Рэспублікі Польшча гаворыцца, што ўсе грамадзяне з’яўляюцца польскім народам. Дык як нацыянальныя меншасці ставяцца да гэтых палажэнняў? Гэта важна ў кантэксце вельмі хуткіх культурных змен (глабалізацыя, паланізацыя), якія адбываюцца ў краіне і ва ўсім свеце. Гэта важна і ў кантэксце выкладання беларускай мовы ў школах розных узроўняў. Мы ведаем і бачым, куды ідуць справы.

Дык што гэта за КАШТОЎНАСЦІ КУЛЬТУРЫ?

Культурныя каштоўнасці (ням. Kulturgüter, англ. cultural resources) або (у больш вузкім сэнсе, не лічачы культурных каштоўнасцей і твораў сучаснага мастацтва) культурныя каштоўнасці (актывы спадчыны або прадметы культурнай спадчыны), пры гэтым пад паняццем культурныя каштоўнасці разумеецца іх матэрыяльная падгрупа — помнікі) — гэты тэрмін ахоплівае ўсе аб’екты матэрыяльных і нематэрыяльных дасягненняў дадзенай культуры, у тым ліку: матэрыяльныя рэчы (помнікі), нематэрыяльныя даброты, такія як мова, звычаі, рэлігійныя і этычныя паводзіны і з’явы.

Падзел аб’ектаў культурнай спадчыны

Аб’екты матэрыяльнай культурнай спадчыны (...)