Стала нас больш, хаця менш

Юрка ЛЯШЧЫНСКІ, Радыя Рацыя

Галоўнае статыстычнае ўпраўленне ў Польшчы (GUS) агучыла канчатковыя вынікі перапісу насельніцтва краіны 2021 года.

Нас цікавяць перш-наперш вынікі па пытаннях нацыянальнасці, мовы і рэлігіі.

Вынікі агучаныя (прынамсі, тыя даступныя) у маштабе краіны і паасобных ваяводстваў наконт нацыянальнасцей, якія пражываюць у Польшчы і з’яўляюцца яе грамадзянамі.

Свядома пішу пра нацыянальнасці (нацыянальна-этнічную ідэнтычнасць, бо гэтага датычыла пытанне перапісу), а не нацыянальных меншасцей.

Чаму?

Паводле закону ад 2005 г. у Польшчы, акрамя палякаў, пражываюць грамадзяне, якія залічаны да нацыянальных і этнічных меншасцей.

Гэта беларусы, украінцы, расіяне, чэхі, славакі, немцы, літоўцы, габрэі (жыды) і армяне. У іх ёсць бацькаўшчыны-дзяржавы.

Этнічнымі меншасцямі з’яўляюцца караімы, лэмкі, ромы (цыганы) і татары, якія не маюць сваіх дзяржаў. Вылучана таксама рэгіянальная мова — кашубская.

Іншыя нацыянальнасці, якія пазначаны ў спісе, гэта проста людзі, якія па тых ці іншых прычынах з’яўляюцца польскімі грамадзянамі, а лічаць сябе таксама палякамі і непалякамі.

Крыху складанае. У перапісе можна было пазначыць больш чым адну нацыянальнасць.

Для прыкладу, адчуваю сябе беларусам і толькі беларусам або, беларусам, але і палякам.

У пытаннях пра рэлігію і веравызнанне можна было назваць сваё веравызнанне, але гэта не быў (...)