Кравецкая канспірацыя

Міхал ІВАНЮК

Паўстанне Каліноўскага — падзея ў гісторыі Беларусі, але таксама Польшчы, Літвы і нават Украіны, якая выйшла за межы падручнікаў і стала часткай свядомасці і поп-культуры. Мы ўсе бачылі, ці то цішоткі з правадыром паўстання, ці то іншыя гаджэты пра гэтае паўстанне. Чулі і пра музычныя ці літаратурныя творы, прысвечаныя гэтаму цікаваму і ў той жа час невядомаму перыяду нашай агульнай гісторыі. Але акрамя гэтага, ёсць людзі, якія хочуць хаця б на некалькі гадзін адчуць сябе паўстанцамі, апрануць сваё адзенне і прычапіць да пояса шаблю або навучыцца ваяваць з баявой касой, каб паказаць сабе і публіцы, што можам ганарыцца сваёй багатай гісторыяй і павінны перадаць яе наступным пакаленням.

Мы сустракаемся на вуліцы Вышынскага, і я заспяваю яго, як дастае мяшкі з тканінамі і адзеннем з сэканд-хэнду. Праз нейкі час ён дастае з багажніка больш каштоўнае — швейную машынку савецкай вытворчасці «Валынская», знойдзеную сярод шпаргалак гаспадыні кватэры, якую здымае. Яна не будзе працаваць у гэты вечар, але хутка застукае на максімальнай хуткасці. Нагружаныя анучкамі і швейнай машынкай, спускаемся па лесвіцы ў штаб-кватэру Беларускага хаба «Новая зямля», якая служыць іх цяперашняй сядзібай. Месца не падобна на штаб-кватэру канспіратыўнай арганізацыі, але 160 гадоў таму іх дзейнасць была б цалкам незаконнай і магла б прывесці да сур’ёзных наступстваў, у тым ліку выгнання або смерці на шыбеніцы для кожнага з членаў (...)