Вершаўчытальня Андрэя СЦЕПАНЮКА (48). Тонкая рыска на карце свету

Андрэй СЦЕПАНЮК

17 верасня, у гадавіну дня, які меў быць святам аб’яднання беларускага народа, а папраўдзе стаў яшчэ адным сімвалам яго падзелу, давялося мне пабываць на польска-беларускай мяжы. З перспектывы двухсот метраў, а толькі на такую адлегласць можна прыблізіцца да граніцы, глядзеў я ўпершыню на славуты мур, што вырас сярод пушчы. Штось, што мае абараняць нас перад навалай імігрантаў, падкінутых у тое месца „пуцілукашыстамі”, аказалася невялічкім плоцікам, які стаіць пасярод векавечных дрэў. І здавалася мне, што ў два-тры разы большыя пушчанскія дрэвы ціхенька смяюцца з таго нечаканага госціка, які з’явіўся ў іх разам з бульдозерамі і разараў яшчэ больш і так ужо крывавую зямлю. У такую хвіліну прыйшла толькі адна думка: і што будзе далей? Падзел, які рукою і алоўкам галоўнакамандуючых быў зроблены пасля Другой сусветнай вайны, які падзяліў у некаторых месцах вёскі і сем’і, атрымаў яшчэ адзін атрыбут свайго ўладарства — мур.

„За граніцай лес, а за лесам — рускія. Лес шыбуе да воблакаў стройнымі бярозамі, цягнецца вальшынай, шуміць соснамі. Абымшэлыя пні знікаюць у зялёнай чупрыне малін і крапівы. І ў гэтых расчохраных малінах, і ў пякучай крапіве напэўна сядзяць рускія ды, выструніўшы вушы, перасейваюць шум дрэў, разгортваюць смольныя занавескі сасновых араматаў, вылузваюць з ветру чалавечыя словы, а, можа, нават і думкі. Навошта — ніхто не ведае, але дакладна так (...)