Вось і ўсё

Міраслаў ГРЫКА

Я хвалююся за заўтрашні дзень. Але больш мяне хвалюе тое, што заўтра — гэта літаральна сёння. Дазвольце мне зрабіць тут жудаснае разумовае скарачэнне: насамрэч, заўтрашні дзень ці тое, што будучыня малюе гэтай канцэпцыяй з хісткім гарызонтам падзей — як магчымых, так і немагчымых — адбываецца цяпер. Тое, што яшчэ нядаўна здавалася немагчымым, становіцца магчымым. Цяпер — гэта заўтра, сапраўднае, ашаламляльнае сваёй адчувальнай эфектыўнасцю. Менавіта сёння зямны шар курчыцца ў агоніі змены клімату, а не ў нейкай нявызначанай будучыні. Сёння ідзе чарговая сусветная вайна і ў любы момант атамны міцэлій выкідвае на паверхню свае апакаліптычныя пладовыя целы. Менавіта сёння, дзесьці ў закутках нашай цывілізацыі, множацца новыя віды пандэміі, і, нарэшце, сёння, паслядоўна і беззваротна, ліберальная дэмакратыя, неперасягненая мадэль грамадзянскіх свабод, абудзіла ў нас мары аб матэрыялізаванай утопіі, завіваецца як персідскі дыван, які трэба зняць з падлогі і замацаваць на час неадменнага рамонту. Безумоўна, наша агрэсіўная і эгаістычная цывілізацыя патрабуе абнаўлення, прычым грунтоўнага. У тым ліку выдаленне цвілі тынкоўкі, дэмантаж падлогавых пакрыццяў і знос перагародак; смецце і пыл — вось што адбываецца ўжо на нашых вачах. І невядомы эфект ад гэтага татальнага зносу. Але што пасля гэтага? Ці ведаем мы ўжо, якім будзе гэты новы, цудоўны, адноўлены свет? Аўтарытарызм, які пашырыўся ў нашай цывілізацыі, — праблема не толькі (...)