Што сказалі б бактэрыі?

Міраслаў ГРЫКА

Няма добрых бактэрый, няма дрэнных бактэрый, як не бывае людзей, якія з’яўляюцца цалкам дрэннымі або нябесна добрымі. Шмат што залежыць ад абставін, а тым больш ад правільнага балансу паміж неабходнасцямі і магчымасцямі іх захоўвання. У пэўных сітуацыях «добрая» бактэрыя можа стаць злой, як тая аса, анёльскі добры чалавек ператварыцца ў звера. Бывае і наадварот. Ці правільнае параўнанне бактэрый з людзьмі? Напрыклад, з узброеным да гнілых зубоў расейцам (гэта таксама справа бактэрый), разгульваючым па Украіне як злавесная Helicobacter pylori, адказная за язву страўніка і рак стрававальнай сістэмы? Тым больш, што цікава, што звыш 80% грамадзян Польшчы заражаныя гэтай бактэрыяй (без абвінавачання іх у некрытычнай русафіліі), але не ўсе з іх прыводзяць да хваробы. Дык з расійцам... прабачце, з гэтай бактэрыяй можна жыць! Справа ў тым, што бактэрыі і чалавек асобныя адзін ад аднаго ў эвалюцыйным сэнсе, а значыць, і па ўзроўні складанасці, касмічнай адлегласцю. Аднак, калі мы паглядзім на гэтыя два арганізмы як на калектывы, выявім шмат падабенства. Бактэрыі, як і людзі, маюць зносіны паміж сабой, падтрымліваюць адна адну, і не абавязкова толькі ў межах свайго віду. Тая, што знаходзіцца ў стрававальнай сістэме — Helicobacter pylori — напрыклад, здольная мець зносіны з бясшкодным для чалавека залацістым стафілакокам, які часцей за ўсё жыве на скуры рук і з дапамогай розных стымулаў запрашае яе паесці разам. (...)