Ніва № 15 (3335), 12 красавіка 2020 г.

Інструкцыя па правядзенні вольнага часу

Міраслаў ГРЫКА

Ну, і блін, і бэнц, і піпец! Што рабіць з вольным часам? Як вядома з параўнальнай статыстыкі, грамадзяне Польшчы з’яўляюцца адной з самых занятых грамад у свеце. Напрыклад, у гэтым плане багатыя немцы значна ззаду за намі. Цікава, чаму мы не багацейшыя за іх — па прынцыпе: хто больш працуе, тым больш мае?! Але! З кожным годам мы становімся ўсё бяднейшымі ад іх. Дзе ў гэтым закавычка? Для такіх багатых, як немцы, японцаў, якія пакідаюць працу толькі для таго, каб памяняць кашулю дома і зноў пайсці працаваць, сапраўды не хапае нам толькі крыху. З пункту гледжання працавітасці, вядома. Таму што ў эканамічным і матэрыяльным плане мы нават не вырастаем да іхніх жоўтых пятак. Гэтак жа, як і да дагледжаных пятак амерыканцаў en gros — усіх рас, нацыянальнасцей, канфесій і сексуальных арыентацый. У рэшце рэшт, нягледзячы на ўсе ментальныя, псіхалагічныя і культурныя адрозненні, усе яны маюць „амерыканскі” падыход да працы, навязаны бязлітасным капіталізмам, які арыентуецца ў першую чаргу на „прадуктыўнасць” і „эфектыўнасць”. Акрамя слабых бакоў гэтай сістэмы, гэтыя два прынцыпы, якія рацыяналізуюць працу чалавека, проста разумныя. Не варта злучаць іх „працавітасцю”, якая паміж імі з’яўляецца непатрэбным упрыгожваннем і нават чымсьці недарэчным, таму што яе прыродныя адмаўленні — лянота ці разгільдзяйства, па вызначэнні, не могуць быць прадуктыўнымі або эфектыўнымі. Таму няма ніякіх прычын для таго, каб там (...)


поўны тэкст артыкула ў друкаваным варыянце газеты або праз тыдзень у архіўным выпуску Нівы.PDF