Ніва № 02 (3322), 12 студзеня 2020 г.

Нудотнага Нова года

Міраслаў ГРЫКА

Крышку я забавіўся, пішучы іншую калонку; прашу прабачэння. За апошнія некалькі дзён нічога асаблівага не адбылося. Ні добрага, ні дрэннага. Увогуле, можна было сказаць пра гэтыя дні, што яны мяне радуюць. Нічога мне не пашкодзіла. Нічога не хвалявала. Ніхто выпадкова ці зусім наўмысна не пашкодзіў мне, і ад мяне ніхто не пацярпеў. Так, і азіраючыся назад, я магу сёння сказаць, што ў той час я быў шчаслівым чалавекам. Ці яшчэ лепш: я быў бы шчаслівым чалавекам, калі б не было нудоты гэтых дзён. Нуда — гэта стан чалавечага існавання, якога ніхто не вытрымлівае ў канчатковым рахунку. Эмоцый у гэтым няма. Нудой ніхто не цікавіцца, таму няма попыту на яе, што не дзіўна, бо яе прапанова празмерная. Выпадала б гэтым цешыцца. Але ніхто не цешыцца. Нуда не падвяргаецца здзелкам чалавечага абмену, нават такім, як той, што нялюбаму суседу не ўдалося, і мы маем ад яго няшчасця шчыра схаваную радасць. Аперацыя па абмене — гэта не толькі грошы, але яна заўсёды здзяйсняецца ў выніку попыту і прапановы. Не менш, не больш, прыклад паказвае гэтае правіла рынку. Попыт на чарговае спатыкненне суседа расце, чым больш паспяховым з’яўляецца яго жыццё. Чым большая прапанова яго «няшчасцяў», тым меншы попыт сярод суседзяў. Вядома, я не хачу дэманстраваць дробязнасць на гэтым прыкладзе. Я хутчэй лічу, што людская дробязнасць і сквапнасць, як рынкавыя законы, альбо сацыяльныя сістэмы — ад камунізму да капіталізму — толькі вынік (...)


поўны тэкст артыкула ў друкаваным варыянце газеты або праз тыдзень у архіўным выпуску Нівы.PDF