Маё Мерцбаў

Міраслаў ГРЫКА

Святы — цудоўны час... замятання штодзённых клопатаў пад дыван. Гэта добра ці дрэнна? Не! Гэта я адкладваю на гэты час усе праблемы і нявырашаныя канфлікты, стараюся быць больш прыемным да сваіх суседзяў і бліжэйшым да сваіх блізкіх, чым звычайна. Напэўна, гэта добра... Але святы праходзяць і ўсё, што адкладзена, што ціха дрэмле пад дываном, пачынае выліваць сваю цвілую актуальнасць — як звычайна. Тое вішчыць і папахвае ды патрабуе ўвагі. Напэўна, дрэнна, што столькі назапасілася за святочны перыяд? Дрэнна, калі я працягваю адкладаць рэчы, якія патрабуюць неадкладных рашэнняў. Я прапускаю асабістыя. Але ці менш асабістыя тыя, калі яны ўплываюць на ўсіх іншых? І яны тэрміновыя. У Польшчы гэта пытанне ідэалагічнай і палітычнай спрэчкі з нагоды Канстытуцыі. Як адрэагаваць на гэта? Канстытуцыя павінна ахоўваць кожнага з нас — чалавека і грамадзяніна, ці толькі абранага, напрыклад, каталіцкую большасць? Як я стаўлюся да гэтага? Я, цалкам усведамляючы, што сіла «палітычная», якая на самай справе не з’яўляецца «большасцю» большасці, але ж яна намінальная і кіруецца сілай сваёй улады, можа ўшчэнт спустошыць гэтую сферу свабоды, якую мне даюць, і ў якой яна знаходзіцца — і з цяжкасцю — у маім уласным і поўных метафізічных таямніц «Я»? Гэта грамадзянская праблема. Маё самаадчуванне менш ці больш эгаістычнае. Ці павінен я стаць бяздумным, падпарадкоўваючымся адвольнай уладзе, аўтаматам, які слухаецца яе, альбо аўтаномным, але (...)