Высокі замак

Міраслаў ГРЫКА

Я выпадкова сустрэў на вуліцы сябра дзяцінства, Леся. Мы не бачыліся на працягу паўстагоддзя... Паўспаміналі мы пры піве старыя часы. Прыблеклыя колеры мінулага зноў набралі колеру. Рассталіся праз паўгадзіны. Магчыма, назаўжды. Ён спяшаўся да свайго, я да свайго жыцця. Акрамя дзяцінства не лучыла нас нічога. Тым не менш, я запамятаў яго гісторыю пра службу ў войску. Калісь яна была абавязковай і працягвалася два гады. Леся быў на мяжы зрыву пасля грубага дамагання нейкага прафесійнага капральчыка. Нават ён хацеў скончыць з сабой. Або забіць капрала. Раптам ён зразумеў, што ўся ўлада, сутнасць якое ён сам узурпуе, з’яўляецца вытворным ад яго ганебнага падпарадкавання ад стаяўшых ад яго вышэй у іерархіі. Магчыма, нейкага подлага сяржанціка. І той таксама застаецца ў цісках ваеннай строгасці аж да выхаду на пенсію, калі ён сам пасля службы на працягу двух гадоў вернецца ў свой дом, сям’ю і нармальнае жыццё. Прыгнечанасці Леся было строга вызначана вымярэнне часу; капрала пакута — верагодна, на ўсё жыццё. «Гэта была шчаслівая думка. Як выйгрыш у латарэі. Вярнула маю надзею і веру, што штодзённы пераслед капрала пражыву», — абагульніў сваю гісторыю.

Надзея і вера. Надзея заўсёды побач веры, гэта на самой справе яе неадлучны цень. Гэта як дзень і ноч — фаза аднаго і таго ж цыкла кручэння Зямлі. Ён вызначае дзень і пасля яго ноч. Без ночы не было б дня. Не было б дня без ночы. Ночадзень. Надзеявера. Жыццёсмерць. Іх бясконцае (...)