Ніва № 46 (3262), 18 лістапада 2018 г.
Могілкі беларуска-польскай зямліУршуля ШУБЗДАХадароўскія могілкі старэйшыя за віленскую Росу, львоўскія Лычакоўскія ці варшаўскія Павонзкі. Але не толькі ў гэтым заключаецца іх значнасць. Тут з 1591 года хавалі католікаў, пратэстантаў, уніятаў, студзеньскіх паўстанцаў, ахвяр сталінскіх рэпрэсій і камунізму. У канцы на могілках у Новай Хадароўцы спачываюць жыхары навакольных вёсак і гарадкоў. Дзякуючы іхняй веры і сувязі з навакольным светам, тут захавалася шмат каваных і чыгунных крыжоў, якія сведчаць аб даўніне гэтага месца. Гэтыя крыжы непарыўна звязаны з чалавечым лёсам памежнага рэгіёна. Каталіцкія могілкі ў Новай Хадароўцы на Сакольшчыне таксама з’яўляюцца аб’ектам даследаванняў беларускіх навукоўцаў. — Крыжы на надмагіллях — гэта прыклад уплыву як усходняй, так і заходняй культуры, — кажа даследчыца старажытных некропаляў у Беларусі Вольга Сямашка. — Я была вельмі ўсхвалявана гэтым момантам, бо пабачыла, як павінны выглядаць гістарычныя могілкі беларускапольскай зямлі, гэтага памежжа. Там было вельмі шмат каваных і літых крыжоў. І сёння яны сведкі, напамін культуры таго часу, прыкладнога мастацтва. Для Вольгі Сямашкі могілкі ў Новай Хадароўцы — адкрыццё. На іх тэрыторыі захавалася шмат каваных крыжоў, зробленых мясцовымі майстрамі. І гэтыя ўзоры крыжоў аналагічныя беларускім традыцыйным крыжам. — На могілках у Хадароўцы захавалася шмат старых крыжоў, выкаваных майстрамікавалямі. Датыроўка такіх крыжоў сягае ў (...) |