Дрэва

Міхась АНДРАСЮК

На пачатку было слова, і слова было ў Маці, і яна доўгі час выношвала гэтае слова ў сабе....

Чарговыя летнія дажджы забівалі хатку глыбей у зямлю, веснавыя вятры — напераменку з восеньскімі вятрыскамі — увішнымі пальцамі выдзеўбалі сакрэтныя пераходы на кухню, а зімовы холад сунуўся начамі цераз падлогу, выціскаючы вечаровую ўтульнасць на гарышча і далей, праз абымшэлыя драніцы, у раззоранае неба.

Бацька абводзіў сцены прызбамі, запіхваў пакулле ў свежыя адтуліны, падпраўляў дах, заганяючы цвічкі ў тонкія дошчачкі, парэпаныя змаганнямі з дажджом і снегам. Трымаў цяпло за расхрыстаныя полы, а на досвітку, калі ледзь толькі прыплюшчыў вочы, яно і так вольнай птушкай зрывалася з пальцаў.

Аднойчы восеньскім вечарам дым з печы пайшоў у комін і, не знаходзячы праход, вярнуўся назад, на кухню. Маці ад здзіўлення ўспляснула ў далоні:

— Паглядзіце, зачынілі нам дзверы на неба.

І тады яна сказала слова, што выспявала не адзін дзень: дом. Нам трэба будаваць новы дом.

— Трэба, — падтакнула бабуля. — Мы з Дзмітрыем гэтую вось хатку ляпілі, як ластаўка гняздо. Бервяно на бервяно, тут шчыпаць ляснога моху, там грудачка гліны і зруб стаіць. Час хадзіў неспакойным крокам, не абяцаў, што дзень дачакае вечара на адным месцы, не шпурне нас за сёмае мора, як паўночны вецер вышпурляе ластавак у вырай. Цяпер трэба іначай будаваць.

— Гэта як? — не зразумеў бацька.

— Трэба на жыццяў пяць, як (...)