Лавачка (ч.3)

Міхась АНДРАСЮК

месяц калышацца ў дзедавых далонях, а мне хочацца дакрануцца да іх і, як па мосціку, перайсці на залаты бераг. Сігануць непрыкметна і асцярожна, на пальцах рук, каб не спалохаліся каменныя браты, не схаваліся на цёмным баку месяца. Хочацца зазірнуць ім у твар, паглядзець, чым вочы ката адрозніваюцца ад вачэй ахвяры. Працягваю руку, пальцы набліжаюцца да дзедавай далоні і, спалоханыя запісаным глыбока ў падсвядомасці подыхам ледзянога ветру, заціскаюцца ў кулак. Насуперак сабе даю ім загад спыніцца, засунуцца глыбока ў кішэню.

Стэрыльная чыстата месяца нагадвае святочны стол пад жоўтым абрусам, дзенідзе толькі роўнядзь моршчыцца невялікімі хвалямі пажоўклага сена. У любы момант можна было б сядаць за гэты калядны стол, бо зоркі над галавой ніколі тут не знікаюць, усе яны роўныя адна адной, усе першыя. Шукаю той камень, своеасаблівую камеру без акон і без дзвярэй, у якой справядлівая Боская рука замкнула першага братазабойцу. Няўжо няма тут нічога, пра што распавядала баба Вера? А мо і ніколі не было? Можа толькі людзі — пакуль жывуць — мрояць, што перасцярога пра непазбежнае пакаранне кожнага зла, вырытая на месячным камені, паверне нас на лепшы шлях? І перадаюць гэтыя мроі з пакалення ў пакаленне.

— Мінулае нічому не вучыць, гэта ўсяго люстэрка, у якім бачыш тое, што хочаш бачыць, — кажа дзед, быццам чытаў у маіх думках. Рукі згінаюцца ў локцях і месяц падсоўваецца яшчэ бліжэй. Цяпер ён зусім блізка, так блізка, (...)