Абнаўленне шчытоўскай гістарычнай памяткі

Міхал МІНЦЭВІЧ

Ад стагоддзяў суправаджалі вандроўцаў, стоячы пры дарогах. Ведалі пра іх добра жыхары Падляшша, якіх мелі яны ахоўваць ад розных бед. Мова пра фігуркі, скульптуры і каплічкі, прысвечаныя Яну Непамуцкаму з Прагі. Адна з такіх скульптур стаяла да гэтага года пры царкве Усячэння галавы Іаана Хрысціцеля ў ШчытахДзенцялове.

Той барадаты каталіцкі святы на нашых памежных тэрыторыях меў на галаве заміж каталіцкага берэта праваслаўны клабук, у руках трымаў пальмавую галінку і крыж. Сёння памалу чахне памяць пра фігуры святога Яна Непамуцкага. Нішчэюць з году ў год, не ахоўваныя і не абнаўляныя. Запар адыходзіць у нябыт памяць пра фрагмент гісторыі нашага рэгіёна. Знішчаны помнік у Шчытах, дзякуючы вонкавай ініцыятыве, атрымлівае ўрэшце шанс на вяртанне да свайго ранейшага хараства.

Кім быў Ян Непамуцкі? Нарадзіўся каля 1350 года ў Чэхіі ў сям’і чыноўніка. Пасля завяршэння тэалагічных штудыяў у Празе і Падуі і атрымання доктарскага звання служыў у пражскіх парафіях. Тадышні кароль Вацлаў IV, які цаніў яго пропаведзі, запрашаў яго час ад часу ў замкавы касцёл.

Як падаюць хронікі, той запальчывы ўладар разгульваў па ночах у непрыстойнай кампаніі. Ян Непамуцкі быў спавядальнікам каралевы Сафіі. Калі аднойчы не згадзіўся выявіць каралю тайны споведзі каралевы, быў зняволены ў турму. Пазней быў катаваны, у выніку чаго памёр. 20 сакавіка 1393 года цела Яна Непамуцкага было кінута ў (...)