Ніва № 35 (3094), 30 жніўня 2015 г.

Фелікса, значыць, шчаслівая

Міраслаў ГРЫКА

Усё часцей аглядаю альбомы маёй бабулі; старыя альбомы з пажаўцелымі фотаздымкамі. Я гляджу на іх, не спяшаючыся. Часам гляджу на адну фатаграфію чвэрць, а то і больш, гадзіны. Хаця б на гэту: бабуля, стаяўшая на ганку. На фоне расцвітае язмін. Той самы язмін да сёння ацяняе ганак дома. Таго ж дома, у які я вярнуўся пасля многіх гадоў, і які быў пабудаваны маім прадзедам. Гэта ўсё той жа дом з ганкам і язмінам, у якім бабуля нарадзілася і дзе нарадзіўся мой бацька. Нішто ў ім не змянілася. Ну, мабыць, мэбля... Акрамя таго, ён меў меншыя вокны. Такія ў шэсць шыбак, зацемненыя драўлянымі аканіцамі. Пасля вайны дзед Пётр, бабулін муж, пашырыў аконныя праёмы, дом, як мужчына, вырас з гэтых аканіц, як маленькі хлопчык з кароткіх штонікаў. Усё ж, сёння я сумую па ягоным страчаным мінулым. Па гэтых хвалюючых аканіцах і паху свежага хлеба на заквасцы. Пачынае муляць ягоная старасць, як ніколі нечарствеючы хлеб на хімічных узмацняльніках..

Усё гэта паказвае пажоўклая фатаграфія. Быццам бы ўяўляе сабой статычны малюнак. У маёй галаве, аднак, пракручваецца мастацкі фільм з відавочнай сюжэтнай лініяй, з заканчэннем пакуль невядомым. Важна ў ім смакаванне дэталяў — святлаценю, што кладзецца на траве, складаных фалдаў сукенкі бабулі, вядома, самай святочнай са святочных, у якую яна прыадзелася магчыма дватры разы ў сваім жыцці. Па яе збянтэжанай міне мяркую, што гэта яна зрабіла ў спешцы, збянтэжаная (...)


поўны тэкст артыкула ў друкаваным варыянце газеты або праз тыдзень у архіўным выпуску Нівы.PDF