Ваенны лёс Кірмуцёў

Іаанна ЧАБАН

За плотам новазбудаванага, суперсучаснага мусульманскага цэнтра ў Крушынянах час затрымаўся.

Вясковую вуліцу перасякаюць аўтамабілі з усяго свету і такія ж людзі з фотаапаратамі на шыі. Безліч чужынцаў. Мясцовыя жыхары адчуваюць сябе мабыць так, быццам перасялілі іх з хатай і панадворкам недзе ў Варшаву ці Познань. Баюся, што мяне, абутую ў бліскучыя «дызлі», успрымуць як адну з абрыдлых турыстак.

Шукаю найстарэйшага жыхара Крушынян Анатоля Кірмуця 1930 года нараджэння. Вячэрняй парой у хаце яму не сядзіцца.

— Напэўна пайшоў да Ніны, — кажа яшчэ не стары, але змораны сусед. Гэтую інфармацыю на польскабеларускай трасянцы пацвярджае таксама пажылая жанчына з сабачкам.

Пазітыўнае здзіўленне. Застукаўшы ва ўказаныя дзверы, чую некалькі галасоў, якія шчыра запрашаюць увайсці ў сярэдзіну. На кухні, побач з прыгожа адноўленай старой печкай, быццам святочнае застолле з удзелам двух мужчын і жанчыны, у іх ліку спадар Кірмуць.

— Нічога спецыяльнага не святкуем, — тлумачаць, — от любім спаткацца, пагаварыць.

Наша бяседа пачынаецца з пытанняў адкуль я, чыя, чым займаюся, чаго хачу і ці я праваслаўная. А далей усё пайшло як па масле.

Энергічны, вясёлы, адзеты ў зялёныя, мабыць вайсковыя, штаны на шлейках Кірмуць зусім не выглядае на сваіх восемдзесят з лішнім гадоў.

— Калісь мамін брат — высокі чыноўнік, палкоўнік думаў паслаць мяне ў школу. Я страшэнна не хацеў вучыцца, (...)