З Усходу на Захад

Аляксандр ВЯРБІЦКІ

Паміж парафіяльнымі вёскамі Вышкі і Тапчэва, што на захадзе Бельскага павета, распаложаны невялічкі засценак Будлева. Да яго ад асфальтоўкі паміж раней названымі сёламі навюсенькая паўкіламетровая асфальтовачка. Будлева зусім някідкае, на тапаграфічнай карце невялічкае, аднак гэта мясцовасць з даволі цікавым мінулым.

Партал Вышкаўскай гміны: „Budlewo wymieniane jest w spisie pospolitego ruszenia z 1528 roku pod taką samą nazwą jak współcześnie. Wśród okolicznych wsi drobnoszlacheckich wyróżniało się ówcześnie zamożnością i wielkością. Mieszkali tu rycerze o przydomkach Bohuszewicz, Gotartik, Petrowicz, Bugay, Michayłowicz. Niektórzy mieli przydomki brzmiące jak rusińskie, jednak była to szlachta polska. W początkach XVI wieku mieszkali jeszcze na Litwie, gdzie językiem urzędowym był ruski i polskie nazwiska, czy przydomki były przekręcane na ruskie. Miejscowa szlachta w 1528 roku wystawiła na pospolite ruszenie czterech konnych jeźdźców. Miejscowa szlachta od nazwy wsi przyjęła nazwisko Budlewski”.

Значыць, як хвацка паведамляе гмінны партал, прозвішчы мясцовай шляхты колішнія чыноўнікі назвалі па-руску, аднак сам народ запісаўся па-польску. Але далей той жа гмінны партал весціць наступнае: „W pierwszej połowie XIX wieku władze carskie wprowadziły urzędy, których zadaniem była weryfikacja licznej polskiej szlachty. Każdy szlachcic, który chciał mieć poświadczenie o swoim pochodzeniu, musiał się zgłosić do (...)