Смутак пустой талеркі

Міраслаў ГРЫКА

Прыйшлі Каляды, пара паразмаўляць пра... самоту. Найбольш адзінокая пры калядным стале дадатковая талерка, традыцыйна чакаючая непрадбачанага госця. Сумнае тое, што рэдка хто ёю карыстаецца. А яшчэ больш сумнае, што мала хто сапраўды рады такім гасцям. А яшчэ больш часцей абдзіраецца гэтую талерку з гонару. Не ставіцца яе на пачэсным месцы стала, ані не дадаюцца ёй у кампанію сталовыя прыборы, місачка на боршч і шклянка на капмот з сушанай садавіны — абавязковых для таго, каб прыбылы госць мог прыстойна павячэраць з іншымі. Дык нашто каму такая пустая талерка, калі нават сімволіка пустая?

Самота сёння асацыюецца з прысаромленасцю, ганьбай. Ганьбай акрываецца кожны, хто незалежна ад дзесяткаў сяброў пазнаёмленых на Фейсбуку, не патрапіць ні з адным з іх проста сесці і памаўчаць. А найпрыгажэйшыя сяброўствы нараджаюцца ў маўчанні. Хопіць палаючы касцёр, гучанне разладжанай гітары, хор жаб на фоне пагружанага ў чэрвеньскай ночы возера і траскатлівы рой іскраў.

Але ж бывае, што самота становіцца строгім арыштам для людзей закрытых у сваім памучаным розуме. Ведаю такога чалавека, амаль шасцідзесяцігадовага, які здаўна не высылае эсэмэсак, электроннай пошты, паштовак, лістоў, хаця меў бы каму. Нікому таксама ён не тэлефануе, а і яму ніхто таксама не хоча званіць. Усіх навокал абвінаваціў ён у здрадзе, махлярстве, нелаяльнасці. Такім чынам спацыфікаваў сваё мінулае да апошняга прыхільнага яму чалавека. (...)