Ніва № 32 (2934), 5 жніўня 2012 г.

Гродзіская шматкультурнасць (2)

Аляксандр ВЯРБІЦКІ

У прыведзеных раней статыстыках Гродзіскай гміны не згадваў я пра адну вёску, якая шмат часу лічылася найбольшай на тэрыторыі гэтай гміны. Яе велічыня знайшла адлюстраванне і ў ейнай назве — Чорная-Вялікая. У яе таксама і незвычайнае мінулае...

Тамаш Яшчолт: „W 1757 r. wieś należała do parafii unickiej w Drohiczynie z racji przynależności do starostwa drohickiego. Do 11 VII 1775 r. wieś była zapisywana jako Czarna Królewska, od 11 VIII Czarna Dziedziczna. Jeden raz 14 XI 1779 r. znów jest nazwana, zapewne przez pomyłkę, Królewską, a od 30 XI 1779 r. do dziś funkcjonuje nieprzerwanie nazwa Czarna Wielka. Druga część nazwy pochodzi od dużej liczby domów i mieszkańców w porównaniu z wsiami sąsiednimi. Chociaż obecnie istniejąca wieś ma metrykę XV- i XVI-wieczną, to ziemie na których leży były zasiedlone dużo wcześniej. Świadczą o tym liczne stanowiska archeologiczne zachowane do dziś w postaci cmentarzyska typu „mazowieckiego” z okresu wczesnego średniowiecza, będącego jednym z największych na Podlasiu, oraz 9 kurhanów z tego samego okresu”.

Айцец Рыгор Сасна: „Jeszcze latem 1951 roku na rozległym wczesnośredniowiecznym cmentarzysku z grobami w obstawach kamiennych w Czarnej Wielkiej, częściowo przebadanych w XIX wieku przez Awenariusa, pojawiła się ekipa badawcza Akademii Medycznej w Białymstoku. Motorem działania stała się przypomniana legenda o Jadźwingach na Podlasiu. Materiały kostne z (...)


поўны тэкст артыкула ў друкаваным варыянце газеты або праз тыдзень у архіўным выпуску Нівы.PDF