Меў быць Парыж (2)

Аляксандр ВЯРБІЦКІ

У канцы ХVІІІ стагоддзя наступае парафіяльная ракіроўка між Сухаволяй і Хадароўкай, цэнтр парафіі пераносіцца з апошняй у Сухаволю. Сталася гэта, як здаецца, даволі нечакана, бо яшчэ ў 1784 годзе хадароўскі пробашч Ян Данішэўскі так апісваў Сухаволю: „Suchowola, wieś klucza dubasiewskiego na północ od kościoła [у Хадароўцы — А.В.] pół mili odległa, gdzie jest szkoła żydowska i niemało żydów różnych mieszkających, miasteczkiem część jedną tej Sucheywoli nazywają.” Але вось цікава, чаму так сталася, з якой прычыны адбылася названая мною ракіроўка; аўтары гістарычных звестак пра Сухаволю неяк абыходзяць гэтае пытанне. Бо справа здаецца быць даволі цікавай з неафіцыйнага пункту гледжання.

У 1698 годзе кароль Аўгуст ІІ дае прывілею наступнага зместу: „Oznaymuiemy tym listem przywileiem naszym wszem wobec i każdemu, komu o tem wiedzieć należy. Jż stosuiąc się do wniesioney próźby przez panów rad naszych, przy boku naszym rezyduiących (...) wszystkich niewiernych żydów Suchey Woli w kluczu Chodorowskim, leśnictwie Nowodworskim oekonomii naszey, w powiecie Grodzieńskim będących, abyśmy onym wolne mieszkanie w pomienionym miejscu Suchey Woli y zbieraniu się, tudzież należyte, z nadaniem onym wolności, według przywileiów in personas żydów całego xięstwa Litewskiego, od naiaśnieyszych antecessorów naszych nadanych y od nas approbowanych, budowanie pozwolili. My król, łaskawie skłoniwszy się do pomienioney proźby (...) (...)