Ніва № 19 (2817), 9 мая 2010 г.
У ПанямонніАляксандр ВЯРБІЦКІНаведаў я той вугалок нашай Беласточчыны, дзе цяперашняя дзяржаўная граніца сходзіцца з Аўгустоўскай пушчай, якая калісь называлася Перстунскай. Гістарычным грамадскім цэнтрам таго вугалка была Галынка, у кіламетры на захад ад якой пралягла цяперашняя польска-беларуская граніца. У сярэдневякоўі пражывала там, верагодна, яцвяжскае насельніцтва. Аляксандр Палуянскі, członek wielu towarzystw naukowych, так пісаў у 1859 годзе: „Jadźwingowie, tak jak Litwini, żyli wśród lasów na krawędzi Litwy, ztąd otrzymali od sąsiadujących Polaków nazwisko Podlasian, od pobratymców zaś Litwinów miano Użwingów, czyli Jadźwingów w narzeczu polskiem, to jest krawędziowych, od wyrazu użwingis — krawędź”. Выйшаў я з аўтобуса каля вёскі Кур’янка, якая паўночным сваім канцом сутыкаецца з аўгустоўска-гродзенскай шашой. У самую вёску я не заглядаў, а пацікавіўся ў праязджаючай на веласіпедзе сялянкі школьным будынкам. Дакладных дат яна не ведала, адно толькі, што пабудаваны ён быў ужо пасля вайны, а цяпер ім уладараць інваліды... Сённяшняя Кур’янка ў 1651 годзе называлася Кур’яновічамі, жыло ў ёй трыццаць асочнікаў, кожны з іх меў па паўвалокі зямлі; па сённяшніх мерах літоўская валока мела 21 гектар. А вось як гэтую меру плошчы характарызаваў Зыгмунт Глогер: „Gdy morgiem czyli jutrzyną nazwano taką przestrzeń roli, którą można było parą wołów zaorać przez dzień od rana, to włóka oznaczała większe pole, które po zoraniu lub (...) |