Ніва № 12 (2601), 19 сакавіка 2006 г.

Кашалёў не абмінула трагедыя

Аляксей МАРОЗ

Жыхары Кашалёў з жахам успамінаюць ваенныя падзеі, якія не абмінулі іх вёскі. Летам 1944 года савецкае войска, абстрэльваючы ў вёсцы немцаў, забіла некалькі яе жыхароў і знішчыла распаложаныя побач сябе будынкі. Пасля нямецкія салдаты, якія адступілі перад савецкай арміяй, сталі лёгкаўзгаральнымі снарадамі страляць па Кашалях. Ад пажару ўцалела толькі дзесятая частка сяла, якое налічвала каля 120 сем’яў. Многа свіней і курэй згарэла ў хлявах або затхнулася ад дыму. Сяляне стараліся схаваць у лесе перад савецкімі салдатамі коней, але не ўсім гэта ўдалося. Коні знойдзеныя рускімі вайскоўцамі пагналі на фронт. Уцалелі толькі каровы, якія пасвіліся на супольнай пашы, далёка за вёскай.

Пацярпелі ад абстрэлу

— Савецкія салдаты, якія гналі немцаў, абстрэльвалі нашу вёску з-пад Рудутаў. Тады загінула некалькі нашых жыхароў і знішчаны былі будынкі. Спачатку немцы адстрэльваліся, а пасля адступіліся на ўзгорак побач Спічкоў і адтуль сталі абстрэльваць рускія войскі. На гэтым узгорку было пад 20 нямецкіх салдат, але бараніліся яны доўга. Галоўная трагедыя здарылася тады, калі немцам прыйшла дапамога. Пад’ехалі яны на танках пад вёску і сталі з лёгкаўзгаральных снарадаў страляць па нашых хатах, клунях і хлявах, — кажа Аляксей Чыж. — Пажар хутка разышоўся на іншыя будынкі і амаль уся вёска згарэла. Ад дамоў асталіся толькі разваленыя печкі і коміны.

Яшчэ перад прыходам савецкіх атрадаў некаторыя сяляне сталі капаць у Кашалях ямкі і прыстасоўваць іх на бамбасховішча.

— Мы за клуняй зрабілі бамбасховішча, але туды стала (...)

поўны тэкст артыкула ў друкаваным варыянце газеты або праз тыдзень у архіўным выпуску Нівы.PDF