Беззямельнае Парцава

Аляксандр ВЯРБІЦКІ

Калі я стаў солтысам, расказвае, сталі ў нас камасацыю праводзіць. Прыехалі геадэзісты, запатрабавалі ў дапамогу шасцёра людзей, фурманку па полі іх развозіць, палікі межы абазначаць. Тады ў нашай вёсцы было многа задоўжаных сялян, асабліва за ранейшыя абавязковыя пастаўкі. Усе тыя задоўжанасці фінаддзел пералічыў на гектары і нашым вяскоўцам забралі за гэта каля шасцісот гектараў найлепшай зямлі, ад Бельска. Аддалі тую зямлю пад пэгеэр, а калі пэгеэр разваліўся, тую зямлю сталі разбіраць фермеры.

Спачатку нас пра той гандаль нашай зямлёй не паведамлялі, але пасля, як нашы хлопцы сталі гэтай справай цікавіцца, то пачалі нас паведамляць; нават працаўнік агенцтва сам прывозіў у Парцава аб’явы. Тую нашу зямлю абрабляюць галоўным чынам нейкія нетутэйшыя, прыязджаюць здалёк. З нашых гаспадароў толькі двум удалося ўзяць у арэнду пятнаццаць гектараў. І яшчэ каля вёскі асталося каля дваццаці гектараў, але няма як іх нашым узяць, ёсць „лепшыя”, што хочуць узбуйніць сваю гаспадарку.

У Парцаве мала канкрэтных земляробаў, мо толькі з пецярых гаспадароў трымае кароў. У аднаго з іх каля дзесяці дойных, ён мае бак. Іншыя, што па пяць-шэсць штук маюць, здаюць малако ў прыёмны пункт, адкуль тую сыравіну забірае Гайнаўка. Коней у нас няма, агратурызмам ніхто не займаецца. Адзін наш вясковец ладзіць аўтамашыны, іншы кравецтвам займаецца. Людзі жывуць пераважна з пенсіяў.

А з тым млыном, што ў пачатку Парцава, ад (...)