Яўрэі ў Боцьках

Юрый ТРАЧУК

Год пазней у Боцьках з’явілася невялічкая гміна яўрэяў. Згодна перапісу ад 1676 г., на 318 жыхароў гэтага даўняга мястэчка былі тут тады ўсяго 44 яўрэі. У 1716 г. у Боцьках (у мясцовай падляшскай гаворцы — Ботьках, яўрэйскія варыянты — Бодкі, Ботскі) на 400 жыхароў мястэчка было ўжо 96 яўрэяў. У 1750 г. Боцькаўскі прыкагал налічваў 56 яўрэяў, а ў саміх Боцьках жыў у той час 151 яўрэй. Пятнаццаць гадоў пазней у Боцькаўскім кагале жыло ўжо 855 паслядоўнікаў Майсеевай рэлігіі, з гэтага ліку 330 у самім мястэчку. Паводле прускага перапісу ад 1799 г., у Боцьках жыло 616 яўрэяў, а першага царскага ад 1807 г. — 605. З гэтага часу Боцькаўская бажнічая акруга хутка павялічвалася і ў 1847 г. налічвала ўжо 2 567 яўрэяў. У самім мястэчку ў 1860 г. жыло 743, а ў 1878 — 1 264 яўрэяў. Паводле перапісу ад 1897 г., на 2 636 жыхароў мястэчка жыло ў ім 1 409 вернікаў Старога запавету. Першы перапіс даваеннай Польшчы ад 1921 г. налічыў у Боцьках 723 яўрэяў. У 1942 г. жыло тут 755 чалавек яўрэйскай нацыянальнасці.

Найбольшае зборышча яўрэйскіх дамоў і плошчаў знаходзілася навокал двух галоўных рынкаў мястэчка, а таксама ўздоўж яго галоўнай вуліцы Бельскай. Яўрэі жылі гэтаксама на Дубенскай, Браньскай і Залонскай вуліцах...