Ніва № 23 (2560), 5 чэрвеня 2005 г.

Помнік першадрукарам

Аляксандр ВЯРБІЦКІ

27 мая пры царкве ў Заблудаве быў урачыста асвечаны помнік у гонар першадрукароў на нашай зямлі, якія дзейнічалі ў мястэчку ў XVI стагоддзі. Памятная табліца двухмоўная: польская і царкоўнаславянская. Манумент пастаўлены хадайніцтвам друкарні „Orthdruk” і рэдакцыі часопіса „Przeglad Prawoslawny”.

Слоў крыху пра сутнасць, дзеля якой помнік узведзены. Друкарню ў заблудаўскім манастыры ў 1568 годзе заснаваў уласнік мястэчка, Рыгор Аляксандравіч Хадкевіч, гетман вялікі літоўскі. Друкарскай справай заняліся Іван Фёдараў і Пётр Мсціславец.

Іван Фёдараў (Масквіцін) нарадзіўся каля 1510 года. Мяркуецца, што ён паходзіў з беларускага роду Рагозаў, а адукацыю атрымаў у 1532 годзе ў Кракаўскім універсітэце. Магчыма, што там ён пазнаёміўся са спадчынай тамашняга першадрукара Швайпольта Фіёля, які ў 1480-х гадах надрукаваў першыя ў свеце кнігі на царкоўнаславянскай мове. У 1550-х гадах Іван Фёдараў працуе ў Маскве ў г.зв. ананімнай друкарні.

Пётр Мсціславец нарадзіўся ў горадзе Мсціславе на Магілёўшчыне, вучыўся ў праваслаўных манастырах, дзе, мабыць, пазнаёміўся з друкарскай спадчынай Францішка Скарыны і кнігамі згаданага раней Ш. Фіёля. Дзелавыя справы прывялі Мсціслаўца ў Маскву...

поўны тэкст артыкула ў друкаваным варыянце газеты або праз тыдзень у архіўным выпуску Нівы.PDF