Ніва № 38 (2523), 19 верасня 2004 г.

Да Беларусі праз Прагу

Міхась АНДРАСЮК

Цягнік з Варшавы ў Прагу адпраўляецца на вечар. Пасажыры — іх няшмат — займаюць месцы ў спальных вагонах. У вокнах засоўваюцца фіранкі, людзі распранаюцца, лягаюць спаць. Трыццаць хвілін да мэты падарожжа кандуктар асцярожна пастукае ў дзверы, разбудзіць. Вядома, раней, у Зэбжыдовіцах пастукаюць у дзверы і пагранічнікі — польскія або чэшскія. Ды якая там граніца? Зазірнуць у пашпарт і гэта ўсё. Багаж? Нікому нецікава змесціва тваёй торбы, ды ўвогуле — ёсць у цябе нейкія клункі? Ніхто не пытае. Ты — грамадзянін еўрапейскай супольнасці.

Асацыяцыі з Кузніцай-Беластоцкай прыходзяць міжвольна. Пагранічнікі, мытнікі, славутая таможня, дзе распранаюць да костачкі кожную торбу. Польскія службы сочаць за папяросамі і моцнымі напоямі, беларускія — ніхто ніколі не здагадаецца за чым. Нармальна. У гэтым месцы канчаецца аб’яднаная Еўропа.

У Празе аб’яднаная Еўропа кандэнсуецца ля ўвахода на Карлаў мост натоўпам турыстаў. Англійская мова перагукваецца з нямецкай, італьянская з французскай. Дзяржаўная, чэшская, амаль поўнасцю адсутная. Можна падумаць — бы беларуская ў сталічным Мінску. Але гэта дрэннае параўнанне...

(...)