Ніва № 25 (2510), 20 чэрвеня 2004 г.

Без маральнасці напаказ

Мацей ХАЛАДОЎСКІ

„«Беларуска» апярэджвае беларускі час, адхіляючы нам ражок таемнасці ў кокане маны, дульшчыны, маральнасці напаказ (да моманту калі патушаць святло ў пакоі). Польшча мае гэта як быццам бы ўжо за сабою”, — напісаў Сакрат Яновіч чытачу ва ўступе да новавыдадзенай кнігі невядомай аўтаркі Марты Пінскай. Прамоцыя гэтага рамана, адначасова перакладзенага на беларускую мову Дзядзькам Васілём (пераклаў ён і Біблію) адбылася ў варшаўскай кнігарні „Czuly Barbarzynca” з удзелам прадстаўнікоў выдавецтва Згуртавання Віла Сакрат, Усходнееўрапейскага дэмакратычнага цэнтра ды спонсара выдання — Бюро эканамічнай прамоцыі „Еўропа — Усход”.

Сакрат Яновіч мае рацыю, заяўляючы тое ва ўступе, пытаючыся: „Ну і што з таго, што «Беларуска» прасякнутая эротыкай, таксама і ў бабска-бабскіх рэляцыях?.. У беларускім старонні, і не толькі, успрымаюцца яны як арыгінальная перверсія, сексуальная немаральнасць, што, несумненна, сведчыць аб недахопе талерантнасці, нават і ментальнай адсталасці”. Фактычна, у рамане Пінскай эротыка проста сплывае са старонак, амаль усе месцы і сітуацыі, апісваныя апавядальніцай, ёю перанасычаныя, ці гэта мінскае „Патыё Піца”, ці Дом афіцэраў, альбо гатэль „Беларусь” ці віцебская гасцініца, у якой гасцявалі, як іранічна заўважае аўтарка ў кантэксце гэтага гнілога месца — славутасці: Лукашэнка, Алексій ІІ, Ала Пугачова, Міхаіл Гарбачоў, Філіп Кіркораў...

(...)