У пецярбургскіх апекуноў

Аляксей МАРОЗ

Блажэнная Ксенія нарадзілася ў пачатку ХVІІІ ст. і да дваццаці шасці гадоў жыла свецкім жыццём. Памяняла яго пасля смерці мужа, царкоўнага пеўчага Андрэя Фёдаравіча Пятрова. Рашылася маліцца за душу памерлага без раскаяння мужа. Пераапрануўшыся ў яго вопратку, хадзіла па горадзе і прыкідвалася дурной. Называла сябе імем мужа і з пакорлівасцю ўспрымала насмешкі. Раздаўшы сваю маёмасць бедным, днём хадзіла ў падранай вопратцы па Пецярбургу, а ноччу малілася. Сваім жыццём заслужыла давер у Госпада. Стала прадбачваць будучыню і памагаць патрабуючым. Калі на могілках будавалі Смаленскую царкву, ноччу насіла на рыштаванні цэглы, каб рабочыя з самай раніцы маглі пачынаць працу. Святасці дабілася дзякуючы пакорлівасці і малітвам.

Пасля пачалі мы шукаць магілу сарака святароў, якіх камуністы закапалі жыўцом у зямлю. Вернікі ходзяць на брацкую магілу свяшчэннікаў з малітвай за ўпакой іх душ. Мы спаткалі святароў і вернікаў, якія маліліся каля невялікага крыжа пастаўленага ў іх гонар. Некаторыя заходзілі ў Смаленскую царкву, распаложаную ў цэнтры могілак. Вялікай святасцю ў храме з’яўляецца Смаленская ікона Божай Маці. У мураванай царкве, якую памагала будаваць блажэнная Ксенія, знаходзяцца старыя іконы Божай Маці і рускіх святых. Храм закрыты быў толькі з 1940 па 1947 год.

Наведалі мы Свята-Іаанаўскі жаночы манастыр. Заснаваны ён Іаанам Кранштацкім у пачатку ХХ ст. у гонар св. Іаана Рыльскага. Яшчэ перад рэвалюцыяй жыло там 350 манашак. Знаходзіліся ў ім кравецкія і іканапісная майстэрні, друкарня і просвірня. У вялікай печы за адзін раз выпякалі па тысячы просвір. Некаторыя сёстры займаліся ў невялікай бальніцы на 10 ложак. У 1924 г. манастыр быў закрыты і толькі ў 1989 г. пачалася яго адбудова. У 1991 г. Руская праваслаўная царква кананізавала святога праведнага Іаана Кранштацкага. Да гэтай пары праводзіцца рамонт цэркваў і жыллёвых манастырскіх памяшканняў. Пустая грабніца праведнага Іаана Кранштацкага знаходзіцца ў ніжняй царкве. Яго мошчы знішчылі камуністы. Вернікі прыкладаюцца да грабніцы, як да вялікай святасці. Яшчэ пры жыцці св. Іаан Кранштацкі памагаў патрабуючым, маліўся за іх і ўспамагаў фінансава. Пасля пачаў прадбачваць будучыню. Гаварыў аб будучай рэвалюцыі як аб вялікай бядзе, у час якой пральецца многа крыві. Малітвамі лячыў хворых і выганяў дэманаў з людзей. Здаралася, што аддаваў патрабуючым свае грошы, боты і басанож вяртаўся дамоў. Пасля рэвалюцыі пецярбуржцы хадзілі на яго магілу маліцца. Савецкія ўлады знішчылі астанкі святога, але не знішчылі памяці аб ім. Вернікі яшчэ больш сталі маліцца да свайго бацюшкі і многія атрымалі дапамогу. Святы праведны Іаан Кранштацкі побач блажэннай Ксеніі з’яўляюцца нябеснымі заступнікамі Пецярбурга.

Ахоўнікам Расіі, Беларусі і Украіны лічыцца князь Уладзімір, які ахрысціў Русь. У Пецярбургу яго іменем названы сабор, у якім мы таксама пабывалі. У час святкаванняў у яго гонар нас зацікавілі старыя велізарныя іконы. Сярод іх была цудадзейная Казанская ікона Божай Маці і ікона князя Уладзіміра. Некаторыя заходзілі паставіць свечкі і коратка памаліцца, іншыя — выстаялі да канца амаль чатырохгадзіннага богаслужэння.