Бясконцая прага бясконцай улады

Уладзімір ЛАПЦЭВІЧ

Пачатак гэтага месяца адзначыўся буйной прапагандысцкай акцыяй беларускага прэзідэнта перад расійскімі сродкамі масавай інфармацыі. Дзеля гэтага, коштам таксама і беларускіх падаткаплацельшчыкаў, у Мінск былі запрошаны 70 расійскіх журналістаў, большай часткай з правінцыі. Для іх была праведзена адмысловая прэс-канферэнцыя А. Лукашэнкі, які ўсімі сіламі імкнуўся даказаць, што ён зусім не такі, якім яго прадстаўляюць цэнтральныя расійскія СМІ і ў Беларусі ўсё нашмат лепей, чым у Расіі.

Пачаўшы з выражэння ўдзячнасці расійскім рэгіёнам, з дапамогай якіх, нібыта, удалося захаваць Саюз Расіі і Беларусі, А. Лукашэнка звярнуўся да тэмы мінулай вайны, дзе „мы абаранялі Расію. Мы абаранялі Маскву” і заявіў аб тым, што „мы будзем рабіць усё, каб вы — рускія людзі — ведалі, што тут (у Беларусі) лепей для рускага чалавека, чым у Расіі”.

Падчас прэс-канферэнцыі беларускі прэзідэнт паскардзіўся, што цэнтральныя расійскія тэлеканалы ў большасці сваёй замоўчваюць падзеі, якія адбываюцца ў Беларусі альбо „снимают всякую грязь”. Таму і з’явілася патрэба такой сустрэчы.

Адказваючы на пытанні, А. Лукашэнка папракаў расійскае кіраўніцтва за нецікавасць да беларускага пункту гледжання ў вырашэнні калінінградскай праблемы. Беларускі лідэр наўпрост заявіў, што „мы лепей ведаем, што адбываецца ў Калінінградзе і вельмі многае можам зрабіць для Расіі ў плане забеспячэння гэтых людзей і стварэння нармальных умоў і для перамяшчэння калінінгадцаў, і для жыцця... Мы ў стане забяспечыць гэты мільённы анклаў усім неабходным”. Ствараецца ўражанне, што гэта не Беларусь у Расіі, а Расія ў Беларусі просіць разнастайныя крэдыты, вінаваціцца за энерганосьбіты і выпрошвае прадаваць нафту і газ па нізкіх цэнах.

Нічога не вартай аказалася і дружба Пуціна з Бушам, бо па словах беларускага прэзідэнта, расійскія кампаніі не маюць доступу да іракскай нафты.

Заяўляючы аб тым, што болей улады А. Лукашэнку не патрэбна, ён, разам з тым, незадаволены, што ў Расіі не жадаюць, каб на „агульным полі не толькі ў эканоміцы, але і ў палітыцы з’явіцца не толькі Лукашэнка, а і Латыпаў (кіраўнік адміністрацыі прэзідэнта РБ), многа іншых разумных людзей з Беларусі”. Калі зважаць на занадта частыя непаразуменні ў пытаннях эканамічнай інтэграцыі, гэта тычыцца і непераходу на расійскі безнаяўны рубель, непрыватызацыя расіянамі беларускіх нафтагазавых прадпрыемстваў, прыходзіш да высновы, што агульнае эканамічнае поле можа з’явіцца толькі тады, калі беларускаму прэзідэнту і яго атачэнню будзе дадзена магчымасць стаць у шэрагі расійскай палітычнай эліты.

Але з іншых адказаў на пытанні выцякае, што пакуль гэта мэта застаецца недасягальнай, бо нават усе тэрміны правядзення чарговага пасяджэння беларуска-расійскага Вышэйшага дзяржаўнага савета выйшлі, а яго ўсё няма. А. Лукашэнка прызнае, што калі Беларусь чаго-небудзь захоча, а Расія — не, то гэтага ніколі не будзе. А калі чагосьці моцна захоча Расія, а Беларусь — не, то гэта магчыма. Тым не менш, па меркаванні беларускага лідэра, такая пастаноўка пытання не тычыцца ягонай магчымай трэцяй кадэнцыі на пасадзе прэзідэнта, бо „рашаць будзе беларускі народ. Калі мяне абралі ў 1994 прэзідэнтам, Масква рабіла стаўку на Кебіча, але народ абраў іншага”.

Цікава, што ў адрозненні ад іншых народаў беларусы маюць не толькі абіраць прэзідэнта на пэўны тэрмін, але і галасаваннем падцвярджаць магчымасць ягонага сыходу з найвышэйшай дзяржаўнай пасады. „Таму нават калі я буду сыходзіць, я ўсё роўна, гэта галоўнае, буду сыходзіць праз народ, каб народ на рэферэндуме сказаў «не» Лукашэнку”. Нібыта нормы вызначаныя канстытуцыяй ужо не дзейнічаюць.

Невыключана, што дадзеная прэс-канферэнцыя мела на мэце не столькі прыгожы расповед аб беларускім прэзідэнце ў расійскіх рэгіёнах, бо там хапае сваіх праблем, ды і федэральная ўлада ў пуцінскай Расіі мацней за ельцынскую. Хутчэй — дасягненне праз прэсу і прадстаўнікоў рэгіёнаў нейтральнага стаўлення Крамля да жадання Аляксандра Лукашэнкі захаваць уладу ў Беларусі на нявызначаны тэрмін. А далей, чым д’ябал не жартуе, можа і шлях на Маскву адкрыецца.