Ніва № 26 (2459), 29 чэрвеня 2003 г.

Атака на Сычэўскага

Мацей ХАЛАДОЎСКІ

Клуб радных у Падляшскім сейміку Лігі польскіх сем’яў (LPR) атакаваў члена ваяводскай управы Яна Сычэўскага, старшыню Беларускага грамадска-культурнага таварыства. Найбольш актыўны радны LPR Зэнон Дзедзіц абцінаваціў яго ў „выкарыстоўванні пасады для uprawiania polityki nacjonalistycznej”. Справа ў выказванні члена ўправы, у якім успомніў ён тое (прыводжу за радным Дзедзіцам), што Ліга szermuje лозунгам „Polska dla Polakow”. У інтэрпеляцыі, якая на жаданне самаўрадаўца LPR апынулася поўнасцю ў пратаколе з сесіі (на памяць патомным?), у час якое прагучала, Зэнон Дзедзіц сцвярджае, што „«Польшча для палякаў» як заклік ніколі не меў нацыяналістычнай афарбоўкі, а толькі сучасная рэжысура чужых па нацыянальнасці прафануе гэту пазітыўную думку”. І далей: „Калі карыстаемся лозунгам «Польшча для палякаў», то заўсёды ў добра разуметым духу службы ўсім пражываючым на нашай тэрыторыі. І якраз адтуль у самаўрадавых выбарах выйшлі мы з лозунгам «У Польшчы гаспадар — паляк»”. Цікавыя таксама вылічэнні (не былі яшчэ агучаны вынікі перапісу) раднага Дзедзіца, якія прадстаўлены ў інтэрпеляцыі адносна нацыянальнай структуры Падляшскага ваяводства. Паводле яго, на 1 мільён 500 тысяч жыхароў рэгіёна, 1 мільён 400 тысяч гэта палякі. Не тлумачыць ён, адкуль узяліся такія даныя.

У час апошняй сесіі Ян Сычэўскі аднёсся да гэтай напасці. Яго абшырнае выступленне, на жаль, прагучала пад канец сесіі, калі журналісты мусілі ўжо вярнуцца ў свае рэдакцыі, каб паспець напісаць свае тэксты да закрыцця нумароў газет. Так, вось, выступленне Яна Сычэўскага не мела шанцаў на гэтак званы медыяльны прабой. У размове з „Нівай” сказаў ён:

— Не хачу станавіцца ў ролі абвінавачанага, бо не пачуваюся такім. Тое, аднак, што вырабляе радны Дзедзіц, гэта не што іншае, як паскудная нацыяналістычная правакацыя. Пан радны Дзедзіц прапаведвае лозунг „Polska dla Polakow” як быццам бы не нацыяналістычны, а выбітна патрыятычны, з чым я не магу пагадзіцца і не можа пагадзіцца кожны грамадзянін Польшчы, які належыць да беларускае меншасці, які ведае нехвалебнае мінулае ў адносінах паміж польскай і беларускай нацыянальнасцямі, дзе такія лозунгі падымалі тыя, хто дапускаўся нават забойстваў.

Папрошаны даць каментар старшыня сейміка, а адначасова шэф клуба кіруючага ваяводствам СЛД Збігнеў Кшывіцкі сказаў „Ніве”:

— Закіды Дзедзіца кур’ёзныя і абсалютна абсурдныя.

І дадаў:

— Гэта не спадар Ян Сычэўскі пачынае на сесіях уздыманне такіх пытанняў, а нават, як член управы, у гэтых справах вельмі памяркоўны. Затое пан Дзедзіц што і руш спрабуе ў гэтай тэматыцы штосьці ўкінуць. Хопіць прыгадаць не такія даўнія ягоныя выказванні наконт Асяродка культур і народаў „Пагранічча” ў Сейнах, якія мелі ясна антысеміцкія матывы. Наш клуб заўсёды адназначна выказваецца і будзе выказвацца ў падобных выпадках.

Цяжка пакінуць гэту справу без каментара. Думаю, што маю на гэта права, асабліва як паляк які піша ў беларускую „Ніву” і які лічыць беларусаў сябрамі, а перш за ўсё грамадзянамі Польшчы і жыхарамі такімі як і я сам. Не ўмею, аднак, знайсці адпаведных слоў каментара. Не першыя гэта спробы напасці на нацыянальныя меншасці, выказваныя вуснамі пана раднага Дзедзіца. Раней жарсна клеймаваў ён г.зв. жыдоўскую і нямецкую праблему. Цяпер прыйшла пара на беларусаў. Выдуманай прычынай было адно з выступленняў спадара Яна Сычэўскага. Выказванні і дзейнасць Зэнона Дзедзіца ў гэтай матэрыі проста гадкія. Магу прасіць толькі ў іншых палякаў байкот таго пана і яму падобных, паказанне яму (і ім) месца на абочыне публічнага жыцця. Карацей: такім людзям нават рукі не падаецца.