Мелі „Рацыю”

Зося ЛЕМЕШ

Была вясна... Позняя, цёплая вясна 2002 года, першы дзень чэрвеня. Гэтага дня, амаль зусім нечакана, у месцы перадач Радыё „Рацыя” з’явілася цішыня. Цяжкая цішыня, якую нельга было стрымаць самому. Таму сабраліся мы, як кожны тыдзень, на рацыйным чаце Пляткарня. Стэп і іншыя журналісты ў студыі па вуліцы Цёплай у Беластоку і мы — слухачы з Беластока, Бельска, Гайнаўкі і Кракава перад сваімі камп’ютэрамі — стварылі супольны фронт абароны. Не маглі, не хацелі мы паверыць, што НАШАЕ радыё можа проста знікнуць. Не хацелі здавацца. У гэты час найбольшае ўражанне зрабілі на мяне Лукаш Сцепанюк і Тамаш Снарскі, якія стварылі малады калектыў Радыё „Рацыя” і, хаця не даставалі за тое зарплаты, вялі аўтарскія перадачы „Балкон Рацыі”. Стэп сядзеў у студыі, а Снарэк на балконе і адтуль распавядаў аб навакольных падзеях, напрыклад аб пешаходах ці аб каце, якога нехта прывязаў да дрэва... Перадачам спадарожнічала самая актуальная тады музыка, між іншым, альбом „Крамбамбуля”. Слухачы прымалі актыўны ўдзел у перадачах, што магло здзіўляць у такіх умовах — радыё ўвесь час вяшчала механічна, але калі толькі паяўляўся жывы эфір, людзі пачыналі тэлефанаваць. Не трэба было нават падаваць нумары. Снарэк расказваў, што калі ўжо ў студыі выключылі тэлефоны, ён падаў нумар свайго мабільніка. Людзі яшчэ пару дзён тэлефанавалі, каб заказаць песні і паразмаўляць... Цікава, што толькі тых двух ідэалістаў засталіся тады пры „Рацыі”...

Было лета... Пачало мяне цікавіць, ці хто-небудзь слухае яшчэ такое „мёртвае” радыё, дзе, праўда, ёсць папулярная музыка, але не хапае „чалавечнасці”. Мела я вялікія сумненні. Аж аднойчы мой бацька пачуў у краме, як старэйшае сужонства пытала ў прадаўца: „Маеце добрыя радыёпрыёмнікі? Бо наш стары то ўжо да нічога! Што мы з ім не рабілі, нават новую антэну паставілі, а Радыё „Рацыя” не чуваць! Да суседзяў трэба хадзіць слухаць”.

Была восень... Радыё ажыло на пару дзён, на жаль, толькі з прычыны выбараў. Адазваліся іншага роду ідэалісты, адазваліся і на іншай мове (па-польску!). Самае важнае, што некаторым ім у выбарах пашанцавала. Толькі што „Рацыя” зноў заціхла...

Тым часам на гасцёўні Радыё „Рацыя” АРА піша: „Wolna Europa ёсць, а вольнае Радыё „Рацыя” — калі будзе? Смутак вялікі ў маім доме. РР нас не вітае „live”. Вялікае шчасце, што мы нешта нагрывалі! :-)”

Зіма... Першы дзень снежня. Дакладна паўгода прайшло ад часу банкруцтва „Рацыі”. Змянілася толькі тое, што зараз на хвалях 105,5 ФМ не чуваць ужо нічога, а беларускай музыкі напэўна. Нямя ўжо таксама чата, на якім мы сустракаліся, на якім правялі разам шмат часу... Што нам асталося? „Хіба толькі верыць, хіба толькі марыць...”

Будзе вясна, будзе лета... А ці будзе „Рацыя”? Ці з Новым годам зменіцца нешта? Як спявае „Зэт”:

З Новым годам!
З Новым шчасцем!

Чакаем таго шчасця.