Помста ідзе?

Мацей ХАЛАДОЎСКІ

Мой блізкі знаёмы, запутаны ў палітычнае жыццё Беластока, асцерагаў мяне ў апошні час, а за мною хацеў асцерагчы ўсіх беларусаў перад вынікамі самаўрадавых выбараў, якія стануць эфектам самастойнага старту Беларускага выбарчага камітэта і быццам маючым з гэтым сувязь бракам большасці Саюза левых дэмакратаў у беластоцкай Гарадской радзе, падляшскім сейміку ды пройгрышам у другім туры выбараў праф. Збігнева Пухальскага.

— Бо ж ведаеш ты... — казаў знаёмы, — калі б не ўзнік БВК, а ўсе беларусы пайшлі разам з СЛД, былі б шанцы на левую большасць... А да таго яшчэ Антон Мірановіч пасля пройгрышу падтрымаў правага Тура. Не ўспомню ўжо пра падтрымку БВК Новака-Езяранскага. СЛД краінай яшчэ кіруе. Цэнтр Саюза зробіць вывады з пройгрышу. Ад іх усё яшчэ залежыць, ці паасобныя меншасныя арганізацыі і часопісы атрымаюць датацыі. І ў Беластоку, і ў рэгіёне будуць шукаць казла адпушчэння. І будзе ім БВК і людзі, якія за ім стаяць, значыць, для прыкладу, твая „Ніва”.

Не ведаю, ці гэтак будзе. Ведаю, аднак, што СЛД любіць прымяняць прынцып „хто не з намі, той супраць нас” (дарэчы, не толькі СЛД яго любіць). Беручы пад увагу галасы на апошнім з’ездзе БГКТ (саюзнай арганізацыі з левымі дэмакратамі), якія дамагаліся забраць „Ніву” пад крылы Таварыства, праўдападобнасць помсты на тыднёвіку — досыць верагодная. Урэшце ж частка асоб тут пішучых і з рэдакцыяй звязаных узяла на сябе адказнасць звязаную з заснаваннем БВК і самастойнасцю. Што СЛД можа зрабіць? — абрэзаць датацыю з будучага года свайго міністэрства культуры, больш адмыслова абмяжоўваючы ўжо абмежаваную да такога ўзроўню, каб від успамагання быў, але гэтае рашэнне давяло да заняпаду і ў выніку да натуральнай смерці „Нівы” так, каб пазней магла яна адрадзіцца пад адзінаслушнымі крыламі.

Не хачу быць ліхім прарокам, але ўсё паказвае на тое, што можа гэтак стацца, што можа мець рацыю мой знаёмы. Але ці так мусіць быць? Калі так будзе, дык усё беларускае асяроддзе можа быць ужо цалкам упэўненым, што служыць яно СЛД выключна безадкладным (у галоўным — выбарным) мэтам. Што яно выкарыстоўваецца па прынцыпу кія і морквы. У выніку ды існасці паддаецца яно пастаяннаму шантажу. Разлічваю, аднак, на тое, што нізкія эмоцыі не возьмуць верху над інтарэсам, звязаным з г.зв. ушанаваннем правоў меншасцей на свабоду і дэмакратычныя правы і „Ніву” не толькі не „скасуюць” у акце салодкай помсты, але будуць ёй вернуты, у сувязі, як кажуць, з лепшай эканамічна-гаспадарчай сітуацыяй, датацыі з часу перад крызісам фінансаў дзяржавы. Урэшце ж, як казаў Лешак Мілер, мужчыну пазнаюць па тым, як канчае, значыць, як разумею, і па тым, як прайгрывае (вядома, як і выйгрывае).