Веру ў беларускі голас

— Якія мэты ставіць перад сабой Беларускі выбарчы камітэт у Беластоку?

— Адсутнасць у дэмакратычных выбарах можа абазначаць слабасць, а зараз штораз больш спраў вырашаецца самакіраваннямі на мясцовым узроўні. І за нацыянальныя меншасці дзяржава з ахвотаю перадае сваю адказнасць органам мясцовага самакіравання.

У Беластоку Беларускага выбарчага камітэта не было даўно, але калі нашы камітэты ішлі да выбараў у іншых мясцовасцях і перамагалі, дык чаму ж аддаваць поле ў Беластоку? Беларускі выбарчы камітэт у Беластоку выставіць свае спіскі кандыдатаў у Гарадскую раду Беластока і ў Ваяводскі сеймік Падляшскага ваяводства. Мабыць паставім таксама кандыдата на прэзідэнта горада, бо нашы прыхільнікі павінны мець свой выбар, а не абмяжоўвацца да іншых палітычных спіскаў. Маем шмат людзей падрыхтаваных для працы ў самаўрадавых органах. У Беластоку пражывае найбольш беларусаў і лагічна, што менавіта тут Беларускі выбарчы камітэт павінен выступаць за іх справы.

Калі ўсе гаворым пра сваю тоеснасць, то адной з яе праяваў з’яўляюцца выбары ў органы самакіравання. Часта думаем, што калі ў іншых спісках знойдзецца адна асоба, то яна нешта зробіць, аднак на практыцы сілу мае гурт, а не адзінкі. Калі хто балаціруецца з іншага спіска, той прымушаны рэалізаваць чужыя інтарэсы, якія наогул супярэчаць нашым. Хачу толькі ўзгадаць словы выказаныя старшынёй падляшскага СЛД Мечыславам Чарняўскім: „Nie rozumiem zbyt wygorowanych zadan. W tym wojewodztwie mieszkaja nie tylko Bialorusini, ale tez mamy Lomze, Suwalki i inne miasta. Bialorusini nie beda decydowac i wskazywac kto, gdzie i kiedy”.

— Якія практычныя меры прымае Беларускі выбарчы камітэт у Беластоку дзеля здзяйснення згаданых мэтаў?

— На выбары ў Гарадскую раду ў Беластоку выстаўляем спіскі нашых кандыдатаў у пяці акругах. Нашы спіскі такія, як і наша грамадства: на іх людзі розных прафесій і пакаленняў, асобы паважаныя ў сваім асяроддзі. Гэта абнадзейвае на выбарчы поспех.

Таксама нашы кандыдаты ў Ваяводскі сеймік уяўляюць наша бачанне ролі Падляшша і напрамкаў яго развіцця. Напрыклад, у горадзе Беластоку наш спісак у Падляшскі сеймік адкрываць будзе Сакрат Яновіч, у Бельска-Сямятыцкай акрузе — прафесар Ян Чыквін, а ў Гайнаўска-Сакольскай спісак даручана адкрываць мне.

Галоўнай нашай цяпер справай з’яўляецца распрацоўка нашай праграмы, у якой знойдуцца такія задачы самакіравання, якія кранаюць усіх людзей, бо, напрыклад, голад ці беспрацоўе не кіруюцца ні нацыянальнасцю, ні веравызнаннем.

Апрача агульных гаспадарчых спраў мы ўсё ж такі выразна ставім канкрэтныя справы беларускай праблематыкі. У Беластоку галоўнай справай лічым стварэнне Цэнтра беларускай культуры. Мы, як падаткаплацельшчыкі, адводзім грошы ў бюджэт, але на нашы культурныя патрэбы ў ваяводстве ці горадзе адводзяцца смешныя квоты. Усе гавораць пра прыцягненне ў наша ваяводства інвестараў — чаму ж тады закрываюцца камунікацыі ў рэгіёны, дзе пражываюць беларусы? Хто сюды прыедзе? Як маюць даехаць да лекараў ці чыноўнікаў звычайныя людзі? Як патэнцыяльны інвестар будзе ўкладваць у нас грошы, калі няма як давезці людзей на працу?

Памкненні некаторых людзей, каб стварыць з нас своеасаблівую рэзервацыю, я разумею, але... нат індзейцы ў ЗША могуць карыстацца дабром тае зямлі, дзе яны жывуць. У нас жа ўсе хочуць абадраць нашых людзей з усялякіх грошай.

Пасля 1989 года розныя сілы шмат абяцалі нашаму рэгіёну. Чаму тады ўсюды ўзнікалі спецыяльныя эканамічныя зоны, толькі не на Падляшшы? Пры Цімашэвічы таксама ўзнікалі такія зоны, толькі не ў нас. Усе гавораць пра гаспадарчую актывізацыю на ўсходнім напрамку, але нічога дзеля гэтага не паўстала ні ў Беластоку, ні ў Бельску, ні ў Гайнаўцы. Як могуць нас прадстаўляць гмінныя ці павятовыя чыноўнікі, якія лічаць сябе дзяржаўнымі чыноўнікамі, блытаючыя вызначаныя ім законам ролі, і якія не хочуць гаварыць на нашай мове? Як можна аж так саромецца і не любіць свайго народу, сваіх выбаршчыкаў, сваёй спадчыны?

Людзі, што былі раднымі, бурмістрамі, войтамі ад беларускіх выбарчых камітэтаў у сваіх мясцовасцях і гмінах на працягу апошніх дванаццаці гадоў самакіравання зрабілі ўсё для выраўноўвання цывілізацыйна-культурнай адсталасці між нашай бацькаўшчынай і іншымі рэгіёнамі Польшчы. Таму веру, што наш беларускі голас і гэтым разам выбярэ сярод нашай меншасці, з прадстаўнікоў беларускіх выбарчых камітэтаў такіх людзей, якія чатыры наступныя гады будуць умела гаспадарыць нашымі грашыма і развіваць беларускую культуру і асвету.

— Дзякую за размову.

Гутарыў Аляксандр ВЯРБІЦКІ