З надзеяй на дапамогу

Аляксей МАРОЗ

Вернікі сталі прыбываць на гару ўжо раніцай у нядзелю, 18 жніўня. Тады святкавалася прыбыццё на Грабарку Іверскай іконы Божай Маці. Ад самай раніцы вернікі стаялі ў чарзе, каб прылажыцца да Іверскай іконы. Штораз прыбывалі новыя паломнікі, якія тройчы абыходзілі царкву св. Марыі і Магдаліны — многія на каленях, прыносячы гэтым ахвяру Богу.

Ля калодзежа з ручайком, што знаходзіцца побач гары, вернікі абмывалі святой вадой галаву, рукі і стомленыя ад вандроўкі ногі. Праціралі хворыя месцы хустачкамі і пакідалі іх каля ручайка.

Святары што і раз асвячалі крыжы, якія вернікі ставілі ззаду храма. Гэтыя крыжы прынеслі людзі з падзякай Богу за дапамогу і з просьбамі да Госпада. Асвячаныя крыжы рознай велічыні ўкопвалі яны непадалёк царквы. Вакол храма вырас лес крыжоў, прынесеных паломнікамі на святое месца. Сёлета многія пешаходныя паломніцтвы прыйшлі ўжо ў суботу. Падрыхтаванае ім было гарачае харчаванне. Малодшыя начавалі ў палатках, старэйшыя ў манастырскіх будынках. Арганізаваныя пешаходныя паломніцтвы прыбылі, між іншым, з Гайнаўкі, Бельска, Сямятыч, Саколкі. Былі і аўтобусныя паломніцтвы.

Беластоцкую пілігрымку ўзначальвалі паломнікі, якія неслі велізарныя крыжы. Адзін — ад беластачан, другі — ад праваслаўных вайскоўцаў. За імі неслі меншыя крыжы, далей ішлі свяшчэннікі з вернікамі. Беластоцкія паломнікі начавалі ў Трасцянцы, Чыжах, Саках і Мілейчычах. Вечарам і раніцай прымалі яны ўдзел у багаслужэннях. Калі цяжка было ў адной вёсцы сарганізаваць начлег усім паломнікам, дык развозілі іх на аўтобусах па суседніх вёсках. Моладзь начавала ў палатках, якія за паломнікамі падвозілі грузавыя машыны.

Юстына Міткевіч, Паўліна Семянюк і Кася Федасюк з беластоцкага паломніцтва паходзяць са Студзянак каля Васількава. З іх вёскі ішло пятнаццаць асоб. Самымі цяжкімі былі два першыя дні, калі трэба было прайсці найдаўжэйшыя адрэзкі. Аднак на Гару дайшлі без мазалёў. Дзяўчаты ішлі, каб памаліцца, так як і маленькая дзяўчынка, можа двухгадовая, якую ў час паломніцтва везлі ў калясцы бацькі. У Студзянках толькі бабулі і дзядулі яшчэ гавораць па-беларуску. Бацькі дзяўчат і яны самі размаўляюць ужо толькі на польскай мове.

— Я паломнічаю пяты раз. Сёлета ішла, каб падзякаваць Госпаду за тое, што дапамог здаць мне экзамены на атэстат сталасці і ўступныя экзамены ў вышэйшую навучальную ўстанову. Прашу, каб Бог блаславіў на наступны год, — заяўляе выпускніца Гайнаўскага белліцэя Марта Сямяцкая, неўзабаве студэнтка беларускай філалогіі Універсітэта ў Беластоку. Прыйшла яна з гайнаўскім паломніцтвам. Звыш 340 паломнікаў з Гайнаўкі тры дні ішлі на Святую Гару.

— Найбольшае ўражанне выклікае сам уваход на Святую Гару, — кажа Марта. — Адзін хлопец нёс такую ахвяру Богу, што ўсю дарогу ішоў басанож. Трэба хадзіць у паломніцтвы маладым, пакуль дазваляюць сілы і здароўе. Бабулі, якія сустракалі нас на дарозе з хлебам, плакалі і прасілі памаліцца за іх на Грабарцы.

Перад вячэрнімі багаслужбамі колькасць вернікаў вельмі хутка ўзрастала. Вялікія чэргі выстройваліся ля сталоў, дзе можна было купіць свечкі і аддаць запіскі за здароўе. На манастырскім панадворку размясцілася многа крамаў з духоўнай літаратурай, іконамі і царкоўнымі прыладамі. Усюды былі прысутны маладыя асобы ў жоўтых майках, якія прадавалі свечкі і сачылі за парадкам.

На час святкаванняў перад царквой, як і ў мінулых гадах, было падрыхтавана узвышэнне пад дахам для багаслужэнняў. Над прастолам было падвешана асвятленне, неабходнае пры трансляцыі службы па тэлебачынні.

Ва ўсяночным багаслужэнні прысутнічалі свяшчэннікі і паломнікі з Беларусі, Расіі, Славакіі, Сербіі і іншых краін. Калі пачалася багаслужба, цяжка было прабіцца бліжэй царквы, але голас свяшчэннікаў і спеў хору чутны былі з гукаўзмацняльнікаў. Пачынаючы з першай гадзіны ночы, адслужаны былі чатыры Літургіі. Самай урачыстай была апошняя, якую ўзначальваў мітрапаліт Сава.