Rock, якога яшчэ не было

Вітаўт МАРТЫНЕНКА

Паспеў двойчы абярнуцца за адзін год і Аляксандр Памідораў са сваім найноўшым рэлізам „Сьвята пакрадзенае”^*. Ледзь здолела мінская „Музыкальная газета” адрэцэнзаваць першае (чорнае) выданне альбома („МГ” № 25 за 25. 06. 2002), а ўжо на сёлетнім „Басовішчы” прадавалася новая версія з іншым парадкам трэкаў, істотна змененымі аранжыроўкамі і, галоўнае, у цалкам іншай мастацкай аздобе.

Зменаў шмат, але следам за першым рэцэнзентам Алегам Клімавым зноў магу паўтарыць: „Найбольш моцны і класны альбом беларускага року апошняга часу — і паводле насычаных эмоцыяў, і паводле глыбіні матэрыялу, і паводле якасці ўвасаблення”.

Забойны чад сугестыўнага прэсінгу пачынаецца тут ужо з вокладкі (гэта датычыць, праўда, толькі другой версіі): на тытуле каменны гарніст трубіць ухвальную песню шчасця тым, хто галадае на ўрадлівай зямлі, аддаўшы святыню псам. І што ж мы бачым? Камень, сімвал трываласці, увесь патрушчаны нябачным волатам часу, а самае цёплае, што грэе сэрца слухача хлуслівай оды, гэта снег на плячах гарніста, які, ёсць надзея, калі-небудзь ажыве і... растане.

На іншых бачынах буклета — каляровае фота музыкаў праекта (А. Памідораў — вакал, гітара; В. Корань — гітара; С. Канановіч — бас-гітара; А. Быкаў — бубны), поўны збор ягоных тэкстаў, лэйблы спонсараў, разнастайныя выходныя звесткі ды традыцыйныя падзякі і прывітанні. З прыемнасцю знайшоў сярод знакамітых мастакоў, музыкаў, журналістаў ды фірмаў (Лявон Тарасэвіч, Міхал Анемпадыстаў, Юрка Асеннік, Юрась Ляўкоў, лэйбл „БМАgroup”, радыё „Рацыя”, музычны склад „Sound Stream”, Алесь Суша, Кася Камоцкая ды іншыя) і сваё імя. Дзякую, Алесь, што без крыўдаў чытаеш мае опусы, у якіх — толькі жаданне росквіту нацыянальнай рок-плыні, як бы каму што іншае ні здавалася.

Назвы многіх твораў альбома пададуцца слухачу вельмі знаёмымі: „Вітальная” гучала ў CD-альбоме „Сэрца Эўропы in rock”, „Новы марш” трапіў у стылістычную рок-энцыклапедыю „Hardcoreманія: чаду!”, а „Крывавае свята” паходзіць са знакамітага супольнага праекта „Я нарадзіўся тут”. Дык не бянтэжцеся: у аўтарскім альбоме Алеся Памідорава ўсе яны набылі кардынальна новае гучанне, стылістыка якога ўвабрала адметныя рысы ўсіх плыняў, у якіх засведчыў свой шарм гэты унікальны артыст — hardcore і punk-rock, бардаўская песня і rhythm-and-blues, rap і hard-n-heavy. Бадай, вельмі слушна гэты сімбіёз многія даследчыкі адносяць да актуальнейшай альтэрнатыў-плыні indie-rock.

Як цудоўна ўвасобілася ў гэтай плыні cover-версія знакамітай песні Боба Марлея „We don’t need no more trouble”! А як натуральна ўвайшоў у яе кавер незраўнанай „Immigrant song” („Led Zeppelin”, 1970)! І калі беларускі тэкст да першай пісаў сам Алесь Памідораў („Нам не трэба болей жахаў”), дык у другую натуральна ўпісалася беларуская паэтычная класіка — верш Уладзіміра Караткевіча „Прыганятыя” (1955) з прыпевам ад Янкі Купалы „Грай, мая жалейка!” (1905).

Праўда, эталонам Памідораўскага інды-рока я назваў бы загалоўны твор альбома — „Сьвята пакрадзенае”. І хоць сам аўтар піша ў буклеце, што на яго паўплывалі брытанскі „Black Sabbath”, нямецкі „Sodom”, аўстралійскі „AС/DC”, а нават зусім не рокавая творчасць нямецкага ж кампазітара Паўла Гіндэміта, нельга не адчуць, як на Алеся Памідорава паўплываў фальклор беларускі. У песні „Сьвята пакрадзенае” ён проста вылузваецца і з сюжэту, і з вобразнай палітры, і з выяўленчых сродкаў, хоць застаецца эталонным узорам сусветнага indie-rock.

А „Песня праблемных дзетак”? А „Нядзеля” з тупой радасцю персанажаў „абы вайны не было”? А тыя самыя „Крывавыя...” ды „Пакрадзеныя святы”, дзе беларусу ў сваёй хаце цяжка... „Быць беларусам”? І, натуральна, усё канчаецца „Пітной хатай”.

Аналізуючы саму структуру альбома, цяжка не захапіцца ягонай выразнай канцэптуальнасцю, якая толькі ўмацоўвае сугестыўнасць уздзеяння творчай задумы аўтара паказаць жыццё нібыта міфічнай краіны здраджаных святыняў і пакрадзеных святаў. Але нават назва гэтай краіны вітае ў песнях, і яна рэальная — Беларусь.

Толькі не трэба думаць, што альбом гэты толькі для беларусаў. Бадай, і палякі, і немцы, і амерыканцы маглі б адчуць, што будзе з імі, калі яны дазволяць госцю ўвайсці ў іхнюю хату з сваім ключом.

Карацей, усяго не раскажаш. Слухайце альбом Алеся Памідорава „Сьвята пакрадзенае” і ўважліва чытайце тэксты. Асалода і карысць неймаверныя.

^* Аляксандр Памідораў, „Сьвята пакрадзенае”, Мiнск 2002, PRL productions.