Рок трымаецца моцна

Мікола ВАЎРАНЮК

Гран-пры ўзяў „Partyzone” з Мінска. Гэты гардкоравы (ад hardcore) гурт быў настолькі пераканаўчым пераможцам, што атрымаў яшчэ ўзнагароды фонаграфічных студыяў Hertz i Magton — разам дваццаць гадзін запісу альбома. Нічога дзіўнага, бо хоць пад такой назвай выступае ён нядоўга, склалі яго дасведчаныя і вядомыя на мінскай рок-сцэне музыкі: гітарысты Яўген Цылікаў і Мікіта Басалаеў, бас-гітарыст Зміцер Астроўскі, бубнач Аляксей Яфрэменка і вакаліст Дзяніс Вячэрскі.

„Без назвы” з палескага мястэчка Бяроза (сумна вядомага ў міжваенны перыяд як Картуз-Бяроза) быў на „Басовішчы” ў мінулым годзе, але асаблівага ўражання пасля сябе не пакінуў. За год гурт аднак зрабіў вялікі прагрэс і ўжо пасля адборачнага канцэрта ў Мінску сталі пра яго гаварыць як пра аднаго з кандыдатаў на пераможцу. У канцы канцоў быў узнагароджаны гаспадаром: войтам Гарадоцкай гміны. Сяржук Машковіч, аўтар слоў песень гурту кажа, што назваць іх музыку цяжка. Хутчэй за ўсё пецярых хлопцаў аб’яднала супольная ідэя — любоў да беларускай культуры — ды супольны погляд на свет. І яны стараюцца выразіць гэта на сцэне, на беларускай мове.

Публіцы найбольш спадабаўся гайнаўскі гурт „Rock-4”, нязначна апярэдзіўшы баранавіцкія „Дзеі”. Паколькі першы не сабраўся, каб выйсці на сцэну ў суботу, пасля цырымоніі ўзнагароджвання, дык зайграў і заспяваў другі. Моцна, энергічна, добра. Як і ўсе выканаўцы з Беларусі. Відаць, якую станоўчую ролю адыгрываюць адборачныя канцэрты ў Мінску, якія праводзяцца там у апошнія гады. Элімінуюць яны выпадковыя калектывы, значна падымаюць узровень самога фестывалю.

Але відаць таксама, якую станоўчую ролю адыгрывае „Басовішча” ў фармаванні рок-сцэны ў Беларусі. Большасць узнагароджаных і неўзнагароджаных калектываў або ўзнікла з думкай паказацца калі-небудзь у Гарадку, або перайшла дзеля гэтага з рускай ці англійскай мовы на беларускую. Нават такія шоўмены як „Neuro Dubel”, лаўрэаты шматлікіх прызоў, якія мелі свайго вернага рускамоўнага слухача. Усе без выключэння дэкларуюць, што гэта не часовая з’ява, але ўсур’ёз. Бо ж, аказваецца, выказаць свае думкі і апісаць свет можна нядрэнна і па-беларуску.

Чатыры гурты з Беласточчыны, якія спрабавалі сваіх сіл у конкурсе, саступалі музычна тым з Беларусі. Няма ў нас, зразумела, ні такога патэнцыялу, ні такой музычнай адукацыі. Але саромецца не было чаго. Тым больш, што ў запасе былі дзве зоркі: „Ріма” і „0-85”. Калі ў мінулым годзе публіка насіла на руках першы гурт, дык сёлета падняў людзей пад сцэнай другі. Быў гэта ці не самы моцны канцэрт сёлетняга „Басовішча”.

* * *

Усё добра, адно не разумею, чаму „Басовішча” пераўтварылася ў „Basowiszcza”, пракрычаў мне пад сцэнай знаёмы ліцэіст. Такі менавіта надпіс красаваўся на плакатах і адмыслова да імпрэзы падрыхтаваных майках. Дарэчы, назву пераможцы фестывалю — „Partyzone” — немагчыма перадаць кірыліцай, каб не згубіць алюзій і да партызана, і да party, то-бок імпрэзы, і да зоны, што ў беларускім кантэксце гучыць страшнавата. Але ж арганізатары, рашаючы конкурс на плакат, не ведалі ні пераможцы, ні тым больш асацыяцый, якія выкліча яго назва. Падазраю таксама, што запіс лацінкай не на тое, каб спадабацца палякам, а хутчэй прызнанне нашай непісьменнасці ў кірыліцы. Гэта хутчэй за ўсё спроба паказаць, што беларуская мова, гэта не штосьці далёкае, запісанае невядомымі сённяшняй моладзі іерагліфамі, а зусім блізкае і зразумелае, што графічна можна перадаць знаёмымі літарамі. Як бы там ні было, я пагаджаюся з крытыкамі такой тэндэнцыі і асабіста буду бараніць кірыліцу да... апошняга „Басовішча”. Добра, што хоць на сцэне красаваўся надпіс поўнасцю наш.

Многа крытыкі выклікала праца аховы. Сорак чалавек у зялёных бязрукаўках абвялі пляц перад сцэнай бела-чырвонай стужкай, прапускалі людзей праз форткі, дакладна іх абмацваючы. Нельга было пранесці не толькі небяспечнае шкло ці жалеза, але таксама амаль бясшкоднае піва ў пластмасавым кубку. Таму, як казалі арганізатары, што ўвайшоў у жыццё закон аб забароне спажывання алкаголю на масавых мерапрыемствах. Гэта крыху скрывіла першапачатковую ідэю свабоднай гульні, але што зробіш. Горш, што ахова з меншай пільнасцю сцерагла апаратуру. Першай ночы якісь дурань вырваў правады з гукарэжысёрскага пульта, а зараз потым заліў сам пульт вадою. Гэта скараціла канцэрт і мела ўплыў на другую ноч. Каб даць магчымасць выступіць тым, якія не паспелі з пятніцы на суботу, трэба было з суботы на нядзелю скарачаць выступленні іншых. Гэта не спадабалася ні гуртам, ні ўчадзелай ад музыкі публіцы.