Трымаймася сваёй „Рацыі”

ЯЎДОСЯ

Пасля доўгага дня вяртаюся змучаная і пакамечаная, быццам не са школы прыйшла, а з вайны. Апошнімі сіламі ўключаю радыёпрыёмнік і падаю беспрытомна на ложак. Адпачываю, слухаю навінак са свету і рэгіёна...

Позні вечар. Усё ж такі пара вучыцца... Нельга рабіць гэтае без гукавога афармлення — ізноў слухаю: навінак, цікавінак, апавяданняў, вечара з „Нівай”, а перад усім — сваёй жывой мовы. Беларускай мовы. А слухаю не РМФ ФМ ці Радыё ЗЭТ, а нашае, беларускае Радыё „Рацыя”. Яно спадарожнічае майму жыццю. Без яго не магла б я слухаць музыкі, якую люблю, не пазнала б цудоўных людзей — Лімонкі, Наташы, Мірка, Стэпа...

Аднак я з’яўляюся толькі кропляй у моры слухачоў „Рацыі”. Зрэшты, цалкам нетыповай кропляй. Цяжка не заўважыць, што большасць слухачоў складаюць дарослыя, якіх карані выводзяцца з акалічных вёсак. І ім „Рацыя” дае многа. Дазваляе „спаткацца” ў эфіры тым, якія па розных прычынах доўга сябе не бачылі. Не здзіўляе тады, што найбольшай папулярнасцю карыстаецца канцэрт пажаданняў. Тэлефоны аж абрываюцца — кожны хоча заказаць песню сваёй сям’і, сябрам.

Аднак, аказваецца, усё, што добрае, хутка кончыцца. Вось на месяц, „па тэхнічных прычынах”, „Рацыя” спыняе сваю дзейнасць. Не будзе беларускай мовы ў эфіры. Месяц — гэта мала ці многа? Месяц гэта адна двухсотая частка майго жыцця. Месяц выйдзе, калі дадаць да сябе ўсе ўрокі беларускай мовы, якія мела і буду мець у ліцэі. Як гэты месяц паўплывае на слухачоў „Рацыі”? Ці пасля трыццаці дзён не забудуць яны сваё радыё?

Размаўляла я нядаўна з маладым украінцам з Пярэмышля. Хлопец захапляўся Украінай і ўсім, што ўкраінскае. Паводле яго, украінцы лепш гуляюць у футбол, прыгажэй спяваюць, вырабляюць смачнейшыя цукеркі і шакалад... (я амаль не абразілася, калі сказаў, што ўкраінкі прыгажэйшыя за беларускі). Дарэчы, цікавы прыклад любові да свайго народа. Шкада, што не спаткала я такога сярод маладых беларусаў... Вось пад канец Ондрый дадаў, і не праз далікатнасці (чагось такога ў яго проста не было), а па звычайнай шчырасці: „Мушу табе прызнаць, што ў адным беларусы лепшыя за нас... — не давярала я сваім вушам — ... вось вы маеце ўласнае радыё”.

Маем ці не маем? Існуе яно ці не?

Прыдумваю сабе такую сітуацыю: Выключылі на месяц „Рацыю”. Першапачаткова людзі крыху пахваляваліся, „бо як то так?!”, аднак нічога не зрабілі. Пачакаюць месяц, тым часам могуць слухаць польскае радыё... Міне месяц. Ніхто нават не заўважыць — час так хутка плыве. „Рацыя” не вернецца ў эфір. Што ж рабіць, „тэхнічныя прычыны”. Пройдзе яшчэ адзін месяц, і яшчэ... Магчыма, нехта засумуе, бо дзе цяпер пачуць сваю музыку, заказаць песні? Магчыма, нехта нават пачне думаць, ці не варта было б дзесьці пазваніць, чагосьці даведацца... Магчыма — але „цііі вааарта”? Няхай іншыя бяруць гэтае ў сэрца, а мы тым часам „хаваймося ў бульбу”! Нехта напэўна зробіць нешта і так, навошта мне траціць свой каштоўны час?

І так знікне беларускае радыё, праз некалькі гадоў беларуская прэса, белліцэй зменіцца ў марскую школу. А беларусы... Момант! Якія беларусы? Ці тыя, што ўчора казалі: „Добра, што маем свае радыё, такія перадачы, я вас штодзень слухаю”? Ці тыя, што сёння не робяць нічога, каб паказаць, што радыё ім сапраўды патрэбнае? Ці можа гэтыя, што заўтра забудуць сваю мову і свае карані?

Лянівы з нас народ...

А можа памыляюся? Ці знойдуцца людзі, што ўмеюць бараніць сваё? Прапаную ўсім, хто мае дастаткова сіл, каб перамагчы лянівасць, узяць аўтаручку і напісаць у Рацыю, па вул. Цёплай 1/7 у Беластоку, некалькі слоў. „Дзякую за Вашы перадачы. Не забуду Вас. Чакаю вяртання ў эфір”. Хіба наша супольная РАЦЫЯ варта такой „самаахвярнасці” з боку слухачоў?

Трымаймася СВАЁЙ РАЦЫІ!