Суседства назаўсёды

Мацей ХАЛАДОЎСКІ

У дыскусіях удзельнічалі таксама палітыкі і работнікі консульскіх службаў. Пачэсны патранат над сустрэчай трымалі віцэ-прэм’ер і міністр інфраструктуры Марэк Поль, шэф польскага МЗС Владзімеж Цімашэвіч і міністр гаспадаркі Яцэк Пяхота.

— Далёка нам яшчэ ў загранічным гандлі з усходнімі суседзямі да абаротаў з 1997 года, — пераконваў Тадэвуш Рысэк з Міністэрства гаспадаркі.

Як тлумачыў, у мінулым годзе польскі экспарт у Беларусь склаў толькі 276 млн. дол., але быў вышэйшы чым у 1997 годзе найлепшым да г.зв. расійскага крызісу. Іначай справа маецца з экспартам у Расію. Ацэнена, што яго вартасць рэлятыўна панізілася больш чым напалову (з 2 млрд. 155 млн. дол. да трохі больш за 1 млрд.). На 200 млн. дол. зменшылася вартасць экспарту на Украіну (з 1 млрд. 200 млн. дол.). Намнога лепш з Прыбалтыкай — у выпадку гандлёвага абароту і ў экспарце, і ў імпарце. Вынікае гэта з таго, што з Літвой, Латвіяй і Эстоніяй Польшча вядзе бяспошлінны таварны абарот і выпрацавана ёсць высокая ступень лібералізацыі (абніжаны пошліны) у абароце сельскагаспадарчымі таварамі. — Спрыяў гэтаму высокі тэмп рэформаў у Польшчы і краінах Прыбалтыкі, — сцвердзіў Рысэк.

Найбольш да адмоўнага балансу ў загранічным гандлі Польшчы спрычынілася Расія. Перш за ўсё гэта вынік аграмадных цэнаў імпартаваных Польшчай нафты і газу, якія складаюць сёння 90 прац. усяго імпарту гэтых сыравін.

— Не будзе дамоў пра вольны гандаль паміж Польшчай і Беларуссю, Украінай і Расіяй, — зрабіў прытым агавороку Рысэк. — Прыняты прынцып найбольшага спрыяння. З Расіяй абавязвае старая інвестыцыйная дамова, да гэтай пары нератыфікаваная гэтай краінай. Усё працягваюцца ў гэтай справе перамовы.

На думку прадстаўніка Міністэрства гаспадаркі самае важнае, каб Беларусь, Расія і Украіна як найхутчэй апынуліся ў Сусветнай арганізацыі гандлю (WTO), а за тым, каб панізілі пошліны.

У размове з „Нівай” прадстаўнік Міністэрства гаспадаркі тлумачыў:

— Я ведаю, што Беларусь заявіла ахвоту ўступіць у WTO. Прапанова, якую павінна ўнесці, складаецца з дзвюх частак: з мытнага тарыфа і з сістэмнай часткі, значыць, таго, як Беларусь уяўляе сабе прыняццё правіл і прынцыпаў абавязваючых у WTO.

Пасля магчымага ўступлення ў Сусветную арганізацыю гандлю Беларусі, Расіі і Украіны ў нашых краінах абавязваў бы такі самы гаспадарчы закон.

— Можа здарыцца так, што тавары Беларусі, Літвы і Украіны пасля іх уваходу ў WTO і нашым у Еўрасаюз сутыкнуцца з канкурэнтнымі таварамі еўрасаюзных краін. Гэта, аднак, натуральная справа. Думаю, што гэтыя краіны рыхтуюцца да гэтага працэсу.

Рысэк падкрэсліў, што пасля ўваходу Польшчы ў Еўрасаюз тавары з суседскіх краін дастануцца не толькі на польскі рынак, але і на еўрасаюзны. Польскі ўрад завяршае працу над праграмай „Вяртанне ўсходніх рынкаў”, дзякуючы якой мае быць узбуджаны гаспадарчы абмен перш за ўсё з Расіяй, Украінай і Беларуссю. У найбліжэйшы час найважнейшай праблемай будзе перагаварыць з гэтымі краінамі такія самыя стаўкі за візы, якія будуць уведзены з ліпеня будучага года. „Мусяць яны быць танныя, хутка і спраўна выдаваныя”.

Уладзімір Карагін, прэзідэнт Мінскага сталічнага саюза прадпрымальнікаў і работадаўцаў (больш за 800 старшынь, дырэктараў і галоўных спецыялістаў з 350 беларускіх прадпрыемстваў) сказаў „Ніве”, што з пункту гледжання інтарэсаў беларускіх прадпрымальнікаў перавагай Польшчы, як суседа, ёсць факт, што польская гаспадарка стабільная.

— Беларусь і Расія рыхтуюцца да стварэння суцэльнасці сваіх гаспадарак. Так, як Польшча ў адносінах да краін Еўрасаюза. Гэта сітуацыя будзе патрабаваць ад Беларусі эканамічнай стабільнасці высокай якасці.

Падляшскі ваявода Марэк Стшалінскі дадаў:

— Узнікнуць два магутныя арганізмы, якія функцыянаваць будуць па іншых правілах, але будуць яны атракцыйнымі адзін для аднаго. Палітычныя адрозненні часовыя, а суседства — назаўсёды.

Станіслаў Камінскі, віцэ-консул у Брэсце пераконваў, што самай надзейнай тэрыторыяй для інвеставання ў Беларусі ёсць чатыры існуючыя тут свабодныя эканамічныя зоны: брэсцкая, мінская, віцебская і гомельская.

— Пануюць тут стабільныя і празрыстыя прынцыпы. У іншых частках Беларусі абавязвае 37 розных падаткаў. У гушчары ўсё мяняючыхся і складаных законаў замежны інвестар лёгка заблытаецца. У размове з журналістамі дыскусіі і рабочыя размовы падвёў Генрык Алексы, прэзас Федэрацыі работадаўцаў і прадпрымальнікаў цэнтральнай і ўсходняй Польшчы:

— Трэба пераадольваць межы не толькі дзяржаўныя, але, перш за ўсё, ментальныя і юрыдычныя.