Проста не люблю цябе

Мацей ХАЛАДОЎСКІ

Фактычна, ніхто нікога ў Беластоку не дыскрымінуе. У апошнія гады часам толькі беларусы ў дзяржаўнай ці самаўрадавай адміністрацыі не займалі пасад, якіх дабіваліся. Ale wszak, — як шматкроць тлумачыла польска-правая ўлада, — w gre wchodzily wzgledy merytoryczne, хаця ніхто да канца не ведаў, што за прыкметы ці адноснасці былі. Гучна obchodzone як год у год „Дні Беластока” толькі пасля старанняў (чытай: пратэстаў) беластоцкіх радных СЛД і кола праваслаўных пашырыліся на беларускія акцэнты. Урэшце, у сёлетнім бюджэце (зноў, нягледзячы на „старанні” праваслаўных самаўрадаўцаў і Саюза) на культуру меншасцей прызначылі ледзь мізэрную долю працэнта. У сваю чаргу, ваяводскі самаўрад (радныя Сейміка і ўправа ваяводства), у большасці з АВС, ніколі не браў у галаву неабходнасць стварэння камісіі меншасцей пры Сейміку. Датацыі да імпрэзаў арганізаваных беларусамі і іншымі меншасцямі лічыліся і надалей будуць лічыцца менш-больш па тысячы злотых, ну, час ад часу па дзве „на галаву”. Сёлетні гарадскі і ваяводскі бюджэт ёсць цяжкі! — пераконваюць кіруючыя, правыя самаўрадаўцы. У кулуарах Падляшскай маршалкоўскай управы „пад пытальнікам” стаіць нават выплата „трынаццатых” пенсіяў працаўнікам адзінак падлеглых ваяводскай управе. Пакуль што, на „трынаццаткі” хапіла толькі работнікам самое маршалкоўскае ўправы, значыць, толькі самім сабе. То ж ваяводства мусіць яксьці функцыянаваць.

— Не адрозніваем жыхароў Падляшша пад ніякімі прыкметамі, у тым таксама і нацыянальнай, — не раз прамаўляў ломжынскі маршалак Славамір Згжыва (AWS-„S”). Падтакваў яму ў гэтым згодна Рышард Тур ((AWS-ZChN).

Так. Не даводзіцца назіраць у Беластоку ды на Падляшшы дыскрымінацыі меншасцей. Ніхто ў беларусаў не страляе, не вешае іх. Усё ж пануе штосьці больш жорсткае чым дыскрымінацыя, якая з апісання бывае нагляднай, відавочнай, без прытворнасці. Гэта ігнараванне беларусаў, літоўцаў, украінцаў і іншых — на margines, у неістотнасць. Адкуль гэта бярэцца? Ёсць у тым, пэўна, гістарычныя, палітычныя і, мабыць, нейкія іншыя абгрунтаванні. Аднак, сярод рэгіянальных палітычных элітаў, найчасцей, на жаль, не самага высокага палёту, можна вытлумачыць яе анекдотам пра Ваню (вельмі папулярным у колах беластоцкай правай знаці Падляшша). Вось згарэла Ваню хата, пакінула яго жонка, забіраючы дзяцей, да таго ж страціў і работу ды здароўе. Ваня ў роспачы пытаецца ў Пана Бога: „Чаму?!” Бог выхінаецца з-за хмар: „Ну, не люблю цябе, Ваня, проста — не люблю!!”

Няма ў нас дыскрымінацыі. А каго мае любіць улада, ніякі закон, ніякая Канстытуцыя не кажуць.