Сеймавы каміказе

Мацей ХАЛАДОЎСКІ

Наколькі „прапольскія” неспакоі парламентарыяў з Падляшскага ваяводства, звязаныя з прыняццем закона, як пасла ад Права і справядлівасці Кшыштафа Юргеля (былога прэзідэнта Беластока і старшыні ваяводскага сейміка) былі разважныя, хоць у сваёй істоце вельмі сумніўныя, то ўжо паказ Анджэя Фэдаровіча з Лігі польскіх сем’яў (а і яго клубных калег) былі праявай звычайнай урэднасці, незразумення, кіпення скрыванага пад маскай абароны польскасці ў Польшчы. Прынамсі так у маіх польскіх вушах гучала тая прамова расхадзіўшагася дэпутата, у большасці ў форме пытанняў з тэзісам.

Сённяшні сеймавы трыбун, авангард часткі грамадства „prawdziwych Polakow” Анджэй Фэдаровіч, мабыць, заслужыўся як апазіцыйны дзеяч у час ваеннага становішча. З таго, што кажуць, займаўся друкам падпольных выданняў. Не зацягваў з тым, каб з сеймавай трыбуны і пры нагодзе дэбаты ўспомніць пра свае апазіцыйныя заслугі. Усё тое мела служыць дыскрэдытацыі закона і своеасабліва зразуметай кампраметацыі беларускага асяроддзя, бо ж Фэдаровічавым „апекуном СБ быў Кузьма”.

У апошні час падляшскі пасол Лігі польскіх сем’яў быў адзіным з лідэраў беластоцкага ультра-правага Stronnictwa Narodowego. Працаваў на Прадпрыемстве абслугі гарадскога транспарту (адзінцы падлягаючай правым гарадскім уладам). Шумна пра яго стала ў горадзе як пра ініцыятара лаўлення „зайцоў”. „Арыштоўваў” аўтобусы. Асабіста зачыняў дзверы і загадваў кантраляваць пасажыраў. Тыя з білетамі былі прымушаны перасядацца на іншыя аўтобусы. Пасля хвалі пратэстаў беластачан ягоная ідэя заняпала, а спадар Фэдаровіч кінуў шумную дзейнасць аж да... парламенцкіх выбараў.

З ягоных пытанняў у час сеймавай дыскусіі мела быць абсалютна відавочным, што меншасцям, асабліва беларускай, жывецца ў Польшчы выдатна, і ніякія законы тут непатрэбны. Дзяржава датуе меншасныя часопісы, самаўрад — дзейнасць іхніх арганізацый, а ў сапраўднасці нават і невядома, колькі ў такім Беластоку беларусаў. Згодна з логікай ягонага вываду, не здзіўляла, што кожную хвіліну ўжываў ён акрэсленне „tak zwane mniejszosci”.

Фэдаровіч і іншыя панове паслы, у асноўным з Права і справядлівасці і Лігі польскіх сем’яў патрабавалі ўвядзення г.зв. прынцыпу ўзаемнасці. Чаму мае быць так добра беларусам, літоўцам, украінцам ці жыдам, калі палякам на Беларусі, Літве, Украіне ці ў Ізраілі так кепска? — быццам пыталіся. Аб чым тут мы ўвогуле гаворым, калі нават няма азначэння, што такое меншасць?

Дэпутат-справаздаўца прабаваў спакойна тлумачыць. Пэўна, ні на што гэта прыдасца, у час галасавання над прыняццем закона. Авангард „праўдзівых палякаў” і так сваё ведае і прагаласуе згодна з чаканнем сваіх выбаршчыкаў і, так сказаць, устаноў, якія іх у выбарах падтрымлівалі.

Такім панам як пасол Фэдаровіч бліжэй да Слабадана Мілошавіча, чым да Яна Паўла ІІ, на якога так часта спасылаюцца (хвала Богу без узаемнасці). „Паслове Фэдаровічове” не будуць пастаўлены перад Гаагскім трыбуналам, як Мілошавіч, бо, на шчасце, няшмат палякаў за імі ідзе, не так шмат хоча самазнішчэння, а шмат якім палякам файна жывецца, напрыклад, з беларусамі. На няшчасце, знайлося ў Падляшшы 3 тысячы 920 асоб, якія ў апошніх выбарах паказалі на свайго каміказе — Анджэя Фэдаровіча. На шчасце, вядома, як каміказе канчаюць. Гісторыя вучыць таксама, у выніку якіх ахвяр. І каму гэта, чорт вазьмі, патрэбнае?