Ніва № 3 (2384), 20 студзеня 2002 г.

„Zabytki” Падляшша

Мацей ХАЛАДОЎСКІ

— Для шмат каго з палякаў Падляшша — апошняя брама да зачыненай навекі краіны Крэсаў, — піша ва ўступе да найноўшага нумара, пятага, часопіса „Zabytki” („Помнікі”) яго галоўны рэдактар Гжэгаж Б. Мазур. Журнал у пераважаючай частцы прысвячаецца шматнацыянальнаму і шматкультурнаму нашаму рэгіёну. Да багатага і па-мастацку ілюстраванага здымкамі часопіса далучаны кампакт-дыск з царкоўнай музыкай, якая гучала на гала-канцэрце ХХ юбілейнага Фестывалю царкоўнай музыкі ў Гайнаўцы, а таксама атракцыйная карта помнікаў даўніны Падляшскага ваяводства, якая была выдадзена пры дапамозе Ваяводскага захавальніка помнікаў. І вось размова з захавальнікам (ужо адкліканым) Антоні Аляксіцкім адкрывае нумар гэтага часопіса. „Сённяшняе Падляшскае ваяводства ёсць надалей у вялікай меры прадаўжальнікам традыцый шматнацыянальнай Рэчы Паспалітай Абодвух Народаў”, — сцвярджае Аляксіцкі.

Пра містычныя месцы Падляшша распавядае Пшэмыслаў Пільх. Аўтар апісвае гісторыю праваслаўных храмаў, расказвае пра драўляныя крыжы і мячэці на нашай тэрыторыі. „Фестываль спяваючай душы” — артыкул вандроўніка і краязнаўцы Тамаша Млёнцкага пра ўдзельнікаў, арганізатараў і падзеі ХХ Фестывалю царкоўнай музыкі ў Гайнаўцы. Сярод шэрагу артыкулаў прыцягвае ўвагу тэкст таксама аўтарства Т. Млёнцкага „Гатэль «Мікалай ІІ» у Белавежы” пра гісторыю, гаспадароў і гасцей белавежскага Царскага палаца, аздоблены здымкамі з мінулага стагоддзя (са збораў Белавежскага нацыянальнага парку). У „Zabytkach” публікуюцца таксама два тэксты Ежы Самусіка, лекара і гісторыка з Беластока. Адзін з іх расказвае пра палацавы комплекс у Харошчы, другі — пра дворскія збудаванні ў Цісаве. Падляшскія старонкі завяршаюць літаграфіі бельскай мастачкі Маргарыты Дмітрук, былой студэнткі аддзялення графікі акадэмій мастацтва ў Мінску і Варшаве. Разам з імі — верш Надзеі Артымовіч па-беларуску і ў перакладзе на польскую мову Міколы Ваўранюка.

Пры кожным тэксце — рэзюме па-англійску.

Апошні нумар часопіса „Zabytki” — сапраўдная прамоцыя нашага рэгіёна, да таго ж на вельмі высокім эдытарскім і мерытарычным узроўнях. Нешматлікія ўжо экземпляры гэтага журнала можна яшчэ купіць у беластоцкім клубе EMPiK.